«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

Nurlaniw tú́rleri
Tólqin uzinliǵi λ, m
1	Kosmik nurlar
2	Gamma nurlar
3	Rentgen nurlari
4	UB nurlar
5	Kózge kórinetuǵin nurlar
6	Infraqizil nurlar
7	Radioto`lqinlar

Radioaktivlik-atom yadrolariniń ion nurlaniwlari shiǵariwi nátiyjasinde basqa bir atom yadrolariniń payda boliwi esaplanadi.

Radioaktiv nurlaniwlar ionlawshi nurlanishlar deb ataladi, sebebi bul nurlar tásir etgen zatlar atom hám molekulalarinda ionlar payda bolidi. Bunday ionlawshi nurlaniwlarǵa rentgen nurlari, radio hám gamma nurlari, alfa hám beta nurlari, sonday-aq neytron aǵimlari kiredi.

Alfa nurlari úlken ionlastiriw qásiyetine iye bolǵan, háreket sheńberinde ulken bolmaǵan geliy atom yadrosiniń oń(musbat) zaryadlanǵan bóleksheleri esaplanadi. Háreket sheńberinde ulken bolmaǵanliǵi sebebli insan teri qabatina ǵana tásir etip, terini jarip kire almaydi, soniń ushin da onsha ziyanli emes.

Beta nurlari radioaktiv zatlardiń atom yadrolari tarqalatuǵin elektron yaki pozitron aǵimi esaplanadi. Bul nurlardiń háreket sheńberi bir qansha keń hám jarip kiriw qábiletine iye. Soniń ushin da insan ushin qáwipli.