«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

Haywanlar tislegende birinshi járdem

Qutırg`an haywanlardın` tislewi ólim da`rejesinde qáwipli boladı. Tislengen uchastkaǵa virus haywannıń silekeyi arqalı ótip, bas hám arqa miy kletkaların jaraqatlaydı. Inkubatsiya aralıq 12-60 ku`n dawam etedi. Ja`birleniwshini emlew punktine jiberiw kerek, ol jerda kerekli emlew kursı o`tkiziledi.

Birinshi ja`rdem ko`rsetilip atırg`anda ag`ıp atırg`an qandı tez toqtatıwg`a ha`reket qılmaslıq kerek, sebebi haywanlardın` silekeyi qan arqalı jaradan shıg`ıp ketedi. Tislengen orın terisi do`geregine ken` etip bir necha ma`rta dezinfektsiyalawshı aralaspa (yod-spirtli aralaspa, vino-spirti menen, kaliy permanganat aralaspası) ja`deminde islew berilip, son` zıyanlastırılg`an bint baylap qoyıladı.

Jılannın` shag`ıwı insan o`mirine ju`da` qa`wipli. Shaqqannan son` orında awırıw, qızarıw ha`m qan ag`ıwı, awızdan qurıw payda boladı, sho`llew, uyqı tartıw, ko`n`il aynıw, tamır tartıwı, so`z buzılıwı, jutılıw, ayrım waqıtlarda qozg`alıwshı bo`limlerdin` la`nleniwi kelip shıg`adı. Shaqqan waqıttın` birinshi eki minutı ishinde, shaqqan orınnın` joqarı bo`liminen qan toqtatatug`ın jgut (lenta), buramalar qoyıladı, son` shaqqan orındag`ı teri qan shıqqansha kesiledi ha`m usı orındı sorıp taslaw ushın banka qoyıladı. Keyin jarag`a kaliy permanganat yamasa natriy gidrokarbonat aralaspaları ja`rdeminde islew berilip, bint penen baylap qoyıladı.

Awırıwdı qaldırıw ushın analgin, amidopirin isletiledi ha`m ko`p suwıqlıq (su`t, chay, suw) ichiriledi.

Awıl xojalıg`ı jumısların orınlap atırg`anda ha`rre ha`m pal ha`rreleri ko`p shag`ıwı mu`mkin. Bunın` ko`p ma`rte qaytalanıwı o`limge alıp keliwi mu`mkin. Sonın` ushın teriden iyneni suwrıp taslap, jara ornın zıyanlastırıwshı aralaspa menen islew beriw kerek.