«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

1. Ulıwma maǵliwmatlar

Insan óziniń turmıslıq iskerligi dawamında hár qıylı qáwipli hám zıyanlı faktorlar tásirinde belgili bir sebep menen baxitsız hádiyslrge dus keledi. Qáwiptiń túri hám tásir dárejesi yamasa baxitsız hádiyseniń sebebine baǵlıq túrde jaralanıw túri hám dárejesi de túrlishe bolıwı múmkin.

Kóbinese jaraqatlanıw hám zaqım aliwlar kútpegende júz beredi. Soniń ushın ziyanlanǵan adamjǵa asıǵıslıq menen dáslepki járdem kórsetiw júdá zárúrli bolıp tabıladı. Onıń ushın dáslepki járdemdi kórsetip atırǵan adamniń háreketleri tez, aniq, tuwri hám oylap ámelge asıriliwi kerek.

Ayrıqsha jaǵdaylarda birinshi medicinalıq járdem ( BTYO) óz-ózine hám átirapdaǵilarǵa medicinalıq járdem kórsetiw bolıp tabıladı. Fuqaralar birinshi medicinalıq járdem kórsetiwdiń hámme usılların jaqsi biliwleri shárt. Birinshi medicinalıq járdem óz waqtinda hám tuwrı kórsetiliwi kerek. Ol qanshelli tez hám jaqsi asırılsa, sonsha kóp adam ómiri saqlap qalınadı.

Jaraqatlaniw -organizm teri hám silekey qabati pútkilliginiń buziliwi. Jaraqatlanǵanda birinshi medicinalıq járdem qan aǵıwın toqtatıw, ashiq jaraqatlardi vintler menen baylaw, jaraqatlanǵan orınnıń qozǵalmaw awhalin ( immobilizatsiya) támiyinlep beriwi kerek.Jaraqatlanǵanda birinshi medicinalıq járdem tómendegilerdi óz ishine aladı :

1 Jaraqatlanıw deregin hám faktorın aniqlap, onıń tásirin toqtatıw.

2. Jaraqatlanǵan adam qolaysiz qáwipli sharayattan ajıratıw, onıń jaǵdayın

aniqlaw.

3. Dárhal dáslepki járdemdi kórsetiw.

4. Eń jaqin emlew ornina aparıwdı shólkemlestiriw.

Hár qanday sharayatta hám jaraqatlanǵan adamǵa birinshi medicinalıq járdem kórsetiw jaraqat tásirin kemeytiwde yamasa jaraqatlanǵan adamniń ómirin saqlapqaliwda áhmiyetli rol oynaydı. Sol sebepli, hár bir insan birinshi medicinalıq járdem kórsetiw usıllarin hám qaǵiydalarin puqta biliwi zárúr.