Ularning turlari

g) Insonparvar 
- 
shaxsiy texnologiyalar
- insonparvarlik mohiyati bilan 
ajralib turadi, unga yordam beradi, qo’llab-quvvatlaydi. Talabaning kuchiga 
hurmat, undagi qobiliyatlarni ochilishiga yordam berish va majburiy ta’lim-
tarbiyani rad etadi.
d) Hamkorlik texnologiyalar
- u demokratizm, tenglik, g’oyalarini ilgari 
suradi va o’qituvchi talaba munosabatlarida subyekt-subyektga asoslanadi. 
O’qituvchi va talaba ta’lim-tarbiya maqsadi mazmunini ishlab chiqadi. Hamjihatlik 
bilan o’z faoliyatlariga baho qo’yadi.
e) Erkin tarbiya texnologiyasi 
- bunda talabaga barcha yo’nalishlar 
bo’yicha erkin tanlash huquqi beriladi. Tanlash davomida talaba subyekt nuqtai 
nazaridan namoyon qiladi va natijaga tashqi ta’sirdan emas, balki ichki kuch 
vositasida ergashadi.
j) Ezotermik texnologiya 
- bular ezotermik (“anglanmagan, bilib turib”) 
bilimlarga - haqiqat va unga olib boruvchi yo’llarga asoslanadi. Bunda pedagogik 

---

jarayon habar berish, muloqot qilishdan iborat bo’lmay, balki, haqiqatga payvand 
bo’lish bilan iborat bo’ladi. Ekzotik paradigmada insoning o’zi koinot bilan o’zaro 
axborot almashish markaziga aylanadi.
O’rganuvchilar toifalariga ko’ra pedagogik texnologiyalar quyidagilarga 
bo’linadi: 
Oilaviy (an’anaviy) texnologiya
- u o’rtacha talabaga asoslangan.
Chuqurlashtirib o’qitish texnologiyasi
- gimnaziya, lisey, maxsus 
ta’lim.
Qiyin va iqtidorli talabalar bilan ishlashga mo’ljallangan 
texnologiyalar.
Mavjud bo’lgan o’qitish tizimlarini modernizasiya qilish va modifikasiya 
qilish asosiga qurilgan texnologiyalar:
A) 
Pedagogik munosabatlarni insonparvarlashtirish va demokratiyalashtirish 
asosidagi pedagogik texnologiyalar. Unga Sh.A. Amomashvillining hamkorlik, 
insonparvar - shaxsiy texnologiyasi kiradi.
B)
Talabalarning faoliyatini faollashtirish va intensivlashtirish asosiga 
qurilgan pedagogik texnologiyalari. Masalan, o’yinli texnologiyalar, Shatalovning 
tayanch signallar konspekti asosida o’qitish texnologiyalari.
V) 
O’qitish jaryonini tashkil qilish va boshqarish samaradorligiga 
asoslangan pedagogik texnologiyalar. O’qitish jarayonining samaradorligini tashkil 
qilish va boshqarishga asoslangan pedagogik texnologiyalar. Masalan: dasturli 
o’qitish, differensiallashgan o’qitish texnologiyasi, individuallashtirilgan o’qitish 
texnologiyasi.
O’qitishning guruhli va jamoaviy usullari, kompyuterli texnologiyalar va 
hokazolar.
G)
Xalq pedagogik texnologiyasi. Masalan: tabiat bilan o’xshashlik.

---