Uglevodlar

Amilopektin molekulasining tuzilishi.

Kraxmal oziq-ovqat mahsulotlari tarkibiga kiradi. yelimlar tayyorlashda, glyukoza olishda ishlatiladi.

Sellyuloza. Sellyuloza tabiatda keng tarqalgan. O’simlik to’qimalari sellyulozadan tashkil topgan. Paxta, filtr qog’oz tarkibida 96% gacha sellyuloza bo’ladi. Yog’ochning asosiy qismini sellyuloza va lignin tashkil etadi:

Sellyuloza gidrolizlanganda oraliq mahsulot orqali glyukoza hosil bo’ladi.

Sellyuloza Shveyser reaktivi (mis oksidining ammiakdagi eritmasi)da, rux xloridning to’yinmagan eritmasida, konsentrlangan sulfat kislotada eriydi.
S

ellyulozadagi bir, ikki yoki uch gidroksil guruhini turli funksional guruhlarga almashtirib uning efirlarini, nitrotsellyuloza, atsetat sellyuloza va sellyuloza ksantogenatini hosil qilish mumkin:

Tirnitrotsellyuloza tutunsiz porox tayyorlashda, dinitro- va nitro sellyulozalar (koloksilin) esa nitrolaklar tayyorlashda, koloksilin bilan kanfora aralashmasi (1/3 nisbatda) selluloid deb atalib, kinolentalar, qo’g’irchoqlar tayyorlashda ishlatiladi. Shuning uchun sellyuloza xalq xo’jaligida katta ahamiyatga egadir.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Пeтров A.A., Бальян X.Б., Tрoшeнкo A.T. «Oрганическая xимия» изд.4. M: Высщая школа 1982 й.
   
2. 
   Максумов А.Г., Нурмухамедов M.M. Биорганик кимё. Тошкент: Ибн Сино номидаги нашриёт. 1993 й.
   
3. 
   Миркомилов T., Юсупов Д. Органик кимё. 1,2-қисм. T.: ФАН 1995 у.
   
4. 
   Xasanov M., Sottiqulov A.A. Organik kime. T: O’zbekiston 1996 y.
   
5. 
   YUnusov R.YU. Organik Kime. T: O’zbekiston 1995 y.
   
6. 
   Iskandarov S., Sodiqov B. Organik kimyoning nazariy asoslari. T: Mexnat. 1987 y.
   
7. 
   www.ziyonet.uz