Udk shirinova Aziza Dehqonovna Shavkat Rahmon she’riyatining poetik xususiyatlari

Tadqiqotning obyekti va predmeti: Shavkat Rahmonning “Saylanma”si, “Abadiyat oralab” to‘plami tadqiqot obyektini tashkil etadi. Shavkat Rahmon she’riyatining poetik xususiyatlarini tadqiq etish tadqiqotning predmetidir.
Tadqiqot maqsadi va vazifalari: Shavkat Rahmon she’riyatining poetik jihatlarini o‘rganish tadqiqotning maqsadidir. Dissertatsiya oldiga qo‘yilgan asosiy maqsadni yuzaga chiqarish uchun quyidagi vazifalarni bajarish zarur:
she’riyatga xos poetik xususiyatlar haqida fikr yuritish;
Shavkat Rahmon hayoti va ijod yo‘lini uning she’rlari hegizida o‘rganish;
shoir she’rlarining mavzu ko‘lamini belgilab berish;
she’rlaridagi obrazlar olamini, bu obrazlarga yuklangan poetik ma’noni tadqiq etish;
shoir she’riyatida vazn, band va qofiyaning o‘rnini aniqlash;
badiiy tasvir vositalarini qo‘llashdagi shoir mahoratini, Shavkat Rahmon ijodining yangi o‘zbek she’riyatida tutgan o‘rnini ilmiy jihatdan asoslab ko‘rsatish.
Ilmiy yangiligi:
she’riyatga xos poetik xususiyatlar yoritildi;
shoir hayoti va ijod yo‘li she’rlari asosida ko‘rsatib berildi;
Shavkat Rahmon she’riyatining Yangi o‘zbek adabiyotida tutgan o‘rni, mazmun-mundarijasi, mavzu ko‘lami belgilab berildi;
Shavkat Rahmon she’riyatining obrazlar olami, bu obrazlar tashigan ramziy ma’nolar oydinlashtirildi;
shoir she’riyatining vazniga oid bahsli jihatlar, shakl borasidagi izlanishlari, vazn, band va qofiya tizimidagi an’anaviylik hamda o‘ziga xosliklar aniqlandi.
badiiy tasvir vositalaridan foydalanishdagi mahorati ochib berildi.
Tadqiqotning asosiy masalalari va farazlari: She’riyatning qimmati poetik xususiyatlarni o`z o`rnida, mahorat bilan qo`llanishiga bog`liq ekanini yoritish,
Shavkat Rahmon hayoti va ijod yo‘lining o`z she’riyatida aks etganini ifoda etish, shoir she’rlarining mavzu mundarijasi boy ekanini, bu mavzular davr qatlarida qolib ketmasligini, erk, Vatan, mihabbat, do`stlik singari boqiy mavzularning shoir ijodida ayricha ma’no kasb etishini, she’rlaridagi obrazlarga yuklangan poetik ma’noni tadqiq etish, vazn, band va qofiya kabi she’rga xos unsurlarning shoir she’riyatida egallagan o‘rnini aniqlash, badiiy tasvir vositalarini qo‘llashdagi shoir mahoratini yoritish Shavkat Rahmon ijodining yangi o‘zbek she’riyatida tutgan o‘rnini ilmiy jihatdan asoslab ko‘rsatish tadqiqotning asosiy masalalari hisoblanadi.
She’riyatga xos poetik xususiyatlar yoritilgani, Shavkat Rahmon she’riyatining XX asr o‘zbek adabiyotida tutgan o‘rni, ijodining mazmun-mundarijasi, mavzu ko‘lami belgilab berilgani, Shavkat Rahmon she’riyatidagi shoir, oshiq, ma’shuqa, ag`yor kabi obrazlar, bu obrazlar mohiyatida yashiringan poetik ma’nolar haqida fikr yuritilgani, shoir she’riyatining vazniga oid bahsli jihatlar, shakl borasidagi izlanishlari, vazn, band va qofiya tizimidagi an’anaviylik hamda o‘ziga xosliklar aniqlangani, badiiy tasvir vositalaridan foydalanishdagi shoir mahorati ochib berilgani tadqiqotning farazlaridir.