Учун масъуллар- лаборантлар Қорабаева Д., Эргашева Ю

Оптик компонента (ташкил этувчи) ларни қайта ишлаш

Юқори контрастли интерференцион ҳодисалар чанг зарралари, линзалардаги турли нотекисликлар, бармоқ изи ва нур бўлгичдан нотўғри фойдаланиши натижасида келиб чиқади. Ёруғлик бу нуқсонларда дифракцияланади ва бунинг натижасида голограммаларнинг ушбу дифракция максимумларига тўғри келувчи соҳалари кўпроқ, минимумларга тўғри келувчи соҳалари камроқ таъсирга учрайди. Бу ўз навбатида голограмма сифатига таъсир қилади. Шундай қилиб оптик элементлар эҳтиёткорлик билан қайта ишланиши ва тоза сақланиши шарт. Тажриба ўтказиладиган хона етарлича қоронғи, доимий температурада ва турли силкинишлардан холи бўлиши керак.

Тажрибаларни ўтказишга тайёргарлик

Плёнкалар ўта сезгич материал бўлганлиги сабабли (505 нм тўлқин узунликдаги ёруғликка) қоронғи хонада ёрқин яшил ёки тўқ яшил (ёки кўк-яшил) чироқдан фойдаланиш тавсия қилинади. Плёнкани тўғри тушадиган ҳар қандай ёруғликдан ҳимоя қилиши керак.

Фотоплёнканинг қайси томони ёруғликка сезгир эканлигини аниқланг. Плёнка четида ўйиқ мавжуд. Агар ўйиқ чап томон пастида ёки ўнг томон юқорисида бўлса, у ҳолда плёнканинг сезгир томони сизга нисбатан тескари томонда бўлади.
Плёнка материали қопланган пластик варақдан (алоҳида плёнка вароғи) иборат бўлиб, ўлчамлари 10,2х12,7 см². Ундан керакли ўлчамлар қирқиб олинади.
Барча ишлар, плёнкаларни тайёрлаш бўйича тўла қоронғи хонада амалга оширилиши шарт.
Фотографик химикатларни тайёрлаш:

• 
  Кимёвий идишларни бўшатинг (полиэтилин бутилкалар);
  
• 
  Плёнкани очилтирадиган эритмани алоҳида идишда тайёрлаб, мос пластик ваннага қуйинг.
  

Фазавий голограммаларни олиш

• 
  100 г темир нитрати эритмасини қуйиб, очилтирувчи ваннани тайёрланг. Унга 30 г калий бромиди ва 1 литр тоза сув қуйинг (иложи бўлса дистирланган сув).
  

Амплитудавий голограммаларни олиш

• 
  Алоҳида бутилка идишда фиксажни йўриқнома бўйича тайёрланг ва мос пластик бутилкага қуйинг.
  
• 
  Бошқа ваннани сув билан тўлдиринг (суратни қотириб қўйиш ваннаси).
  
• 
  Яна бир ваннани тоза сув билан чайқаш учун тайёрлаб қўйинг (бир томчи ювиш воситасини ишлатинг).
  
• 
  

2-расм
2-расмда лазер оптик плита асосида ёритилган голограмма олиш учун ишлатиладиган экспериментал қурилма.

1. 
   оптик лазер плитаси,
   

b – ҳимоя қатлами,
с - бошқарувчи нур бўлгич,
d,e-сферик линзалар,
f-намунани тутиб турувчи восита (тутқич),
g-плёнкани қўйиш жойи