Учун масъуллар- лаборантлар Қорабаева Д., Эргашева Ю



Download 4 Mb.
bet20/61
Sana06.07.2022
Hajmi4 Mb.
#750777
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   61
Bog'liq
Оптика асосий 21.11.19. лаб.

ΔТ= 2d +2 (3)

Агар ҳалқасимон Ньютон чизиқлари ўтган нурларда кузатилаётган бўлса, интерференцион манзара қайтган нурлардагига қўшимча бўлади. Ўтган ёруғлик интерференциясида эса ҳалқалар маркази ёруғ. Шу сабабли ёруғ ҳалқалар қоронғу ҳалқалар билан алмашади. Оптик зичлиги юқори бўлган муҳитда 2 марта қайтгандан сўнг T4 хусусий тўлқин 2 марта фаза ўзгаришига дучор бўлади ва дастлабки T2 тўлқин билан бир хил фазага эга бўлиб қолади, натижада T4 ва T2 тўлқинлар суперпозицияси кузатилади. Интерференцияда тўлқинларнинг бир-бирини кучайтириши бу ҳолда йўллар фарқи тўлқин узунлигига каррали бўлганда кузатилади.


кλ= 2d +2 к=1,2,3,…..
ёки
d =(к-1) (4)

Бу шарт қайтган ёруғликда кузатиладиган тўлқинларнинг бир-бирини сусайтириши (2) шарт билан бир хил. Шу сабабли кузатиладиган интерференцион манзаралар бир-бирини тўлдиради. 2-расмга кўра T1 ва T3 парциал тўлқинлар бир-бирига табиати жиҳатдан яқин, чунки ҳар иккала тўлқин айнан бир қайтиш орқали ҳосил бўлади. T4 парциал тўлқин 2 та қайтган нур ҳисобига ҳосил бўлади ва шу сабабли ҳеч қандай қайтишларсиз ҳосил бўладиган T2 парциал тўлқинга қараганда кучсизроқ.


Шу сабабли ёруғ ва қоронғу ҳалқалар ўртасидаги интенсивликнинг нисбий фарқи, яъни контрастлиги ўтган нурда қайтган нурлардагидан кўра кучсизроқ.
1-расмга кўра (2) ва (4) тенгламалардаги d қалинлик шиша пластинка ва қавариқ линзаларнинг тегиш нуқтасидан линза сиртигача бўлган масофа r ва қавариқ линзанинг радиуси R га боғлиқ бўлади.Ушбу d қалинликнинг кичик қийматлари учун
d = (5)
ҳалқалар диаметри учун
Dk =2rk

(2), (4) ва (5) тенгламалардан қўшни Ньютон ҳалқалар учун қуйидаги муносабатни оламиз:


= =4Rλ (6)

Шундай қилиб, агарда линзанинг эгрилик радиуси R маълум бўлса, ҳалқалар диаметрларини ўлчаб оқ ёруғликнинг тўлқин узунлигини аниқлашимиз мумкин.


Эслатма.
Агар Ньютон ҳалқаларини олиш учун ишлатиладиган шиша пластинкаларга таъсир қилувчи механик босим жуда юқори ёки асимметрик бўлса шиша пластинкалар деформацияланиши ёки синиб кетиши мумкин.
Ньютон ҳалқаларини ҳосил қилиш мақсадида электролитик усулда созлаш мақсадида винтларни бураш чоғида ўта эҳтиёткор бўлиш керак.



Download 4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish