Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
559 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
капиталининг асосий элементларини миқдорий баҳосини ҳисоблашнинг илмий 
асосланган алгоритми ҳисобланади. 
Машҳур физик Макс Планкнинг фикрига кўра, ўлчаш мумкин бўлган 
нарса ҳақиқатдир [3]. Ўлчов аниқроқ ва фойдали бўлиши, ўлчовнинг 
мавжудлиги ва ўлчов нима учун амалга оширилаётганлиги тушунарли бўлиши 
керак. 
Инсон капиталини баҳолаш ва ўлчаш муаммолари бўйича иқтисодий 
адабиётларнинг таҳлили, инсон капиталини ўлчашнинг қуйидаги асосий 
ёндашувларини ажратиб кўрсатишимизга имкон беради: инсон капиталини 
шакллантириш билан боғлиқ
 
харажатларни ҳисобга олишга асосланган 
иқтисодий ёндашув;
инсон капиталининг турли табиий хусусиятларига 
асосланга
н 
табиий-моддий ёндашув;
инсон капиталидан фойдаланишдан 
келадиган 
келажакдаги даромадларни ҳисобга олишга асосланган ёндашув 
ва индексли ёндашув
. Мавжуд усулларнинг таҳлили ва муаммонинг ечими, 
тадқиқотчига мавжуд бўлган ахборот манбалари, воситалар, шунингдек, касбий 
маҳорат ва инсон капиталини узлуксиз ривожланишининг сифат жиҳатидан 
янги хусусиятларини мақсад ва вазифалари ўртасидаги зиддиятни ҳал 
қилишдан иборатлигини таъкидлашга имкон беради. 
Бизнинг фикримизча
, инсон капиталининг табиати ва тузилиши бўйича 
маҳаллий ва хорижий олимларнинг қарашлари ўртасидаги жиддий тафовутлар 
ушбу назарияларнинг амалий жиҳатдан у ёки бу тоифадаги инсонларнинг аниқ, 
барқарор иқтисодий манфаатларини рўёбга чиқаришга хизмат қилмаслиги 
билан изоҳланади. 
Биз тадқиқотларимизга асосланиб, иқтисодиётнинг аграр соҳасида инсон 
капиталини ўлчашда қўлланиладиган, универсал аҳамиятга эга бўлган қуйидаги 
принципни таклиф қиламиз: 

инсон капиталини ўлчаш муайян иқтисодий манфаатларга хизмат қилади;

---