Учебное пособие подготовлено на основе типовой программы дисциплины «Гидрология рек»

12.2. Oqim moduli 
 
Oqim 
moduli 
daryo 
oqimi 
miqdorining 
asosiy 
nisbiy 
ko‘rsatkichlaridan biri hisoblanadi.
Oqim moduli
 
(
M
) deb, daryo havzasining birlik (1 
2
km
) yuzasidan 
birlik vaqt (bir sekund) ichida litrlar hisobida hosil bo‘ladigan suv 
miqdoriga aytiladi. Oqim moduli quyidagi ifoda bilan aniqlanadi: 
F
Q
M
rt
o
'
3
10


, 
bu yerda: 
rt
o
Q
'
­ o‘rtacha yillik suv sarfi, 
sek
m
/
3
 
larda, 
F
­ havza 
maydoni, 
2
km
 
larda, 
3
10
­ metr kubdan litrga o‘tish koeffitsiyenti. Oqim 
moduli 
2
/
km
sek
l

larda ifodalanadi. 
Oqim modulining nisbiy ko‘rsatkich ekanligining ma’nosi shundaki, 
odatda, yirik daryolar uchun aniqlangan oqim modulining qiymati nisbatan 
kichik bo‘ladi. Aksincha, muzliklar va doimiy qorliklardan boshlanadigan 
soylar yoki kichik daryolarning oqim moduli yirik daryolarga nisbatan bir 
necha marta katta bo‘lishi mumkin. Masalan, Chirchiq daryosining 
Xo‘jakent gidrologik posti ma’lumotlari bo‘yicha aniqlangan o‘rtacha ko‘p 
yillik oqim moduli 20,8 
2
/
km
sek
l

ga teng bo‘lsa, uning 2-tartibli irmog‘i 
hisoblangan Maydontol daryosining quyilishida oqim moduli 34,6 
2
/
km
sek
l

ni tashkil etadi. 
Alohida qayd etish lozimki, oqim modulining qiymatlaridan 
daryolar oqimini xaritalashtirishda foydalanish katta qulaylik yaratadi. 
Chunki, gidrologik tadqiqotlarning natijalariga ko‘ra, tog‘li hududlarda 
oqim modulining qiymatlari balandlikka mos ravishda ortib boradi.