Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке

Dialektizmler
Qaraqalpaq tilinde dialektlik ózgeshelikke iye sózler de bar. Olar belgili bir aymaqta qollanılıp hám sol jerde jasawshı adamlardıń leksikasında ushırasadı.
Qaraqalpaq xalqınıń sóylew tiliniń dialektlerin izertlew boyınsha maǵlıwmatlar qaraqalpaq tilinde bir – birinen ayırılatuǵın eki dialekttiń bar ekenligin kórsetedi.
D.S. Nasırov eki dialektti arqa hám qubla dialektler dep atawdı usınadı. Mine usı eki dialekttiń hár qaysısınıń jeke ózlerine tán, sol dialektlerdi quraytuǵın mákanda jasawshı adamlardıń leksikasında ushırasatuǵın qollanılıw órisi sol aymaq penen ǵana sheklengen sózler bar. Mısalı: 1. Shıraǵım, mine báhár boyı mánetińniń jemisi, – dep úlken bir gúrbekti shırt ettirip úzip Dálibaydıń qolına uslattı. (G.E.). 2. Tap bir altın egegendey ep penen bárin qırıp bolıp qarasa qırındınıń ózi bir sańurıs. (Sh.S.). 3. Sopaq júzim bıyıl júkli boptı. 4. Súriwli terek boldı.²
Usınday belgili bir aymaqta jasawshı xalıqtıń awızeki sóylew tilinde ushırasatuǵın sózler dialektlik sózler dep ataladı. Olar xalıqtıń sóylew tilindegi dialektlik leksikanı quraydı. Mısalı:
Súylin (qırǵawıl), sazaq (seksewil), sańurus // bir sıńar uwıs (qosıwıs), mánet (miynet), shıynaq (shiysheniń sınıǵı), emqulaq (atqulaq), mayshelek (gúbi), jońırıshqa (jońıshqa), dúkart (qayshı), ilgek (sádep), dastıq (kópshik), arshıw (qırshıw), jetep, (jetelep), bul kára (bul jer), ol kára (ol jer), mına kára (mına jer), qoyımgershilik (qoyımshılıq), bermaǵan (berman) hám t.b.
10.2. Toparlarǵa jıllardı bólip beriń. Belgilengen jıllardaǵı tariyxıy sánelerdi internet materiallarınnan paydalanıp túsindiriń.
1 – topar 1993 – 1998 – jıllar
2 – topar 1999 – 2004 – jıllar
3 – topar 2005 – 2011 – jıllar
4 – topar 2012 – 2017 – jıllar.
10.3. Sorawlarǵa juwap beriń.
1) Qaysı joqarı oqıw orınlarında sırtqı xızmet ushın maman kadrlar tayarlanadı?
2) Ózbekstanda, Qaraqalpaqstanda qanday qospa kárxanalar payda boldı?
3) Siziń wálayatıńız, qalańız, awılıńızda qanday qospa kárxanalar bar?