Учебное пособие для вузов. Кукин П. П., Лапин В. Л., Подгорных Е. А. и др. М.: Высшая школа, 1999

КЎЗНИНГ ИМКОНИЯТ ДОИРАСИ

• ГОРИЗОНТАЛ БЎЙИЧА КЎРИШ БУРЧАКЛАРИ ҚУЙИДАГИЧА:
• 18° — KЎЗНИНГ ИШ ЖОЙИДА ОНИЙ КЎРИШ БУРЧАГИ;
• 30° — KЎЗНИНГ ИШ ЖОЙИДА САМАРАЛИ КЎРИШ;
• 120° — КЎЗНИНГ БОШ ҚИМИРЛАТМАЙ КЎРИШ;
• 220° — КЎЗНИНГ БОШ БУРГАНДА КЎРИШ БУРЧАГИ.
• ВЕРТИКАЛ БЎЙИЧА КЎРИШ БУРЧАГИ 55-60°НИ, ПАСТНИ КЎРИШ БУРЧАГИ ЭСА 70-75°НИ ТАШКИЛ ҚИЛАДИ (САМАРАЛИ КЎРИШ БУРЧАГИ 30-40°)

• Инсонни фаолият жаронинига адаптатсия бўлишининг қуйидаги турлари бор:
• 1. Руҳий адаптатсия – шахснинг мутассил ривожланиб ва бойиб бориш қобилияти тушунилиб, бу атама шахснинг ўзини-ўзи тарбиялашини, ўзлигини англаб этиши, ўзини-ўзи бошқариши, юксак аҳлоқий сифатларга эга бўлиб маънавий юксалиши, ўзлигини ва ўз моҳиятини намоён қила олиши тушунилади.
• 2. Ижтимоий адаптатсия –ўз моҳиятига кўра шахснинг ижтимоий муҳит шароитларига мослашувидан иборат жараён бўлиб, унинг онглилик даражасини, мустақиллигини ва ижтимоийлигини тавсифлайди. Ижтимоий омилнинг инсон саломатлигига таъсири жуда катта.
• 3. Физиомантиқий адаптатсия – ташқи муҳит шароитларига мос равишда, унга мослашиб яшаш учун гомеостатик структуралар таркибини ўзгартириш ва организмнинг меъёрий фаолият кўрсатишини таъминлайди.

№	Адаптацион даврнинг қуйидаги қийинчиликлари бор:
1	Аввалги жамоадан, уларнинг ёрдамидан ажралиш билан боғлиқ салбий кечинмалар
2	Касбга тайёргарликнинг етарлича эмаслиги
3	Ўз ҳаракатларини психомантиқий бошқаришни билмаслик, одатий педагогик назоратнинг йўқлиги билан боғлиқ руҳий вазият
4	Янги шароитда ўқиш ва дам олишни оптимал режимини излаш
5	Ўз-ўзини бошқаришни йўлга қўйиш (уй шароитидан ётоқхона шароитига ўтиш)
6	Мустақил яшаш ва ишлаш кўникмаларининг йўқлиги