Uchburchak bissektrisasi haqidagi teorema va uning turli isbotlari haqida

Кавальери принципи.

Европада XVII-ХVIII асрларда давлатларнинг иқтисодий тараққиётида янги жамият қурилиши капитализм шаклланди.

• Математиканинг ривожланиши ишлаб чиқариш машиналарини такомиллашувига ва ишончлилигига, ўт очувчи қуроллар ва китоб чоп этишнинг янги такомиллашган кўриниши каби соҳаларда қатор муаммоларни ҳал этишга зарурат келиб чиқди. Н.Коперник ва И.Кеплер номлари билан боғлиқ астраномиядаги ихтиролар астраномик борлиқни инсоният янгича кўриш имкониятини ва шу билан бирга осмон механикаси қонунлари Ер қонунларини тўлдириш имкониятини яратди.
• И.Кеплер амалда бутун ҳаётини Коперникнинг гелиоцентрик системасини ўрганишга, ривожлантиришга ва тарғибот қилишга сарфлади. 1609-1619 йиллар давомидаги жуда катта астрономик кузатишлар натижасида сайёралар ҳаракатининг сектор юзасига боғлиқ учта қонуниятини очди.
• Сектор юзаларни ҳисоблаш масалаларида чексиз кичик миқдорлар билан ишлаш билимларини талаб этади. Бу билимлар амалий аҳамиятга эга бўлган бошқа масалаларни ечишга етарли эмас эди. Кеплер доирани учлари марказда бўлган чексиз кўп учбурчаклар, шарни эса учлари марказда бўлган чексиз кўп пирамидалар сифатида тасаввур этган. Олимнинг “Вино бочкалари стереометрияси” (1615й.) китобида ўқувчини ҳайратда қолдирадиган даражада 93 та турли айланиш жисмлари (бочкалар) ҳажмларини ҳисоблаш усуллари баён этилган.

италян монахи Бонавентура Кавальери (1598-1647) эди. У Болония университети математика кафедрасида фаолият кўрсатган.

италян монахи Бонавентура Кавальери (1598-1647) эди. У Болония университети математика кафедрасида фаолият кўрсатган.

Кавальери 1635 йилда “Бўлинмас қисмлар ёрдамида узлуксиз катталикларни янги усуллар билан берилиши геометрияси” номли китобини нашр эттирди.

Кўпбурчаклар юзасини ҳисоблашда фигуранинг юзасини ўзгартирмасдан бошқа фигурага алмаштириш, масалан, қисмларни қирқиш ва янги фигурани ҳосил қилиш (тенг таркибли фигура ҳосил қилиш). Бу усул бўйича учбурчакни асоси ва баландлигини ўзгартирмасдан янги учбурчак ҳосил қилиш мумкин.