Убекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги toshkent moliya instituti бухгалтерия хисоби ва аудит факултети

Жорий бюджет 
бир чораклик муддат миқёсларидан чиқмаган ҳолда 
(савдо фаолияти 
бўйича 
жорий даромадлар ва сарф-ҳаражатлар режасини 
аниқдаштириш таркибида) савдо корхонаси фаолиятининг кўринипглари 
ёки алоҳида хўжалик операциялари бўйича ишлаб чиқилади. У қуйидаги 
икки бўлимдан иборат: 1) жорий сарф - ҳаражатлар; 2) хўжалик 
операцияларидап 
олинган 
даромадлар 
(савдо 
фаолиятининг 
кўринларидан); 
Жорий 
ҳаражатлар 
ўзида 
берилган 
хўжалик 
операциясининг амалга оширилиши билан бошиқ бўлган (у ўйича жорий 
ҳаражатлар сметасини) айлапиш чигартмаларини ифодалайди. 
Хўжалик 
операци яларидан олинган даромадлар 
асосан, савдо 
корхонасининг 

---

товарларни сотиш, пуллик савдо хизматлари ёки хўжалик фаолиятининг 
бошқа кўринишлари ҳисобидан шаклланади. 
Тўлов 
календари 
пул 
воситалари 
ҳаражатипинг 
алоҳида 
кўрипишлари (соликларни тўлаш календари, товар етказиб берувчилар 
билан ҳисоб-китоблар бўйича тўлов калеидари ва шу кабилар) ва бутун 
савдо корхонаси бўйича ишлаб чиқилади. Одатда, у келгуси ой учун 
тузилади (кунлар, хафталар ёки декадалар бўйича бўлакланган ҳолда). У 
қуйидага икки бўлимдаи иборат: 1) пул воситапари сарфининг фафиги; 2) 
пул воситалари тушимининг графиги. 
Пул воситалари сарфининг 
гарфиги 
ўзида савдо корхонасининг унинг барча кўршшшдаги (ёки аниқ) 
молиявий мажбуриятлари бўйича тўлов муддатлари ва суммаларининг 
аксини ифода этади. 
Пул маблағлари тушимининг графиги 
савдо корхонасининг 
фойдасига келтуси давр тўловлари мудцатлари ва суммаларини қатъий 
белгалайди. Тўлов календари савдо корхонасининг доимий тўловга 
қобиллигини таъминланган ҳолда, пул маблағлари тушими ва сарфининг 
жорий режасини аниқлаштиради. 
Савдо корхонасининг молиявий ҳолатини оптималлаштирига нафа-қат 
унинг молиявий фаолиятипи муҳим кўрсаткичларини режалаштириш йўли 
билан балки ишлаб чиқилган режаларни амалга оширилишининг боришни 
доимий 
назорат 
қилиш 
жараёнида 
ҳам 
таъминланади. 
Савдо 
корхонасидаги ушбу ички молиявий назорат жорий молиявий фаолият 
мониторинга тизимипи қуришга асосланади.