У шбу услуб ий курсатма Тузувчилар

Tok va kuchlanishlarning vektor diagrammalarini qurish. Barcha vektor diagrammalar masshtabda quriladi.

a) yuklama aktiv qarshilikdan iborat bo`lganda. Ixtiyoriy 0 nuqtadan tokining vektorini quyamiz (3.4-rasm). Yana shu nuqtadan tok vektorining yo`nalishi bo`yicha birinchi reostatdagi kuchlanish tushuvi vektori U<sub>1</sub> ni quyamiz, chunki fazaviy siljish burchagi  =0. U<sub>1</sub> vektorining oxiridan ikkinchi reostatdagi kuchlanish tushuvi vektori U<sub>2</sub> ni qo`yamiz. Bu vektorlarning yig`indisi tarmoq kuchlanishining vektoriga teng.




b) yuklama aktiv qarshilik va induktivlikdan iborat bo`lganda. Ixtiyoriy 0 nuqtadan (3.5-rasm) I tokining vektorini quyib, yana shu nuqtadan tok vektorining yo`nalishi bo`yicha reostatdagi kuchlanish tushuvi vektori U<sub>L</sub> ni quyamiz. Berilgan zanjir uchun Kirxgofning ikkinchi qonuniga ko`ra.

Bu yerda Z _L -g`altakning to`la qarshiligi, om,
U_L -g`altakdagi kuchlanish tushuvi, v.
So`ngra U_L vektorining oxiridan soat strelkasi harakatiga teskari yunalishda U_L vektoriga teng radius bilan yoy chizib, 0 nuqtadan esa U kuchlanishning vektoriga teng radius bilan yoy chiziladi. Yoylarning kesishgan nuqtasini 0 nuqta va U₁ vektorining oxiri bilan birlashtirib, vektor diagrammani hosil qilamiz. G`altakdagi kuchlanish U_L ni aktiv Ua_L =I R_L va induktiv U_L = I X_L tashkil etuvchilarga ajratish mumkin.


v ) yuklama aktiv qarshilik va sig`imdan iborat bo`lganda. Vektor diagrammani qurish xuddi yuklama aktiv qarshilik va induktivlikdan iborat bo`lgandagi kabi olib boriladi, ammo tok kuchlanishdan faza jihatdan oldin kelgani uchun, yoy soat strelkasining yo`nalishi bo`yicha chiziladi (4– rasm).
Kondensatordagi kuchlanishni aktiv kuchlanish U<sub>а.к</sub>=I R<sub>к</sub> va sig`im kuchlanishi U_c= I x_c dan iborat tashkil etuvchilarga ajratish mumkin.Tajriba
to`g`ri bajarilganda aktiv kuchlanish U_а.к sig`im kuchlanishi U<sub>C</sub> ga nisbatan bir oz kattaroq bo`lishi kerak.

2.