U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev

Kutish (Waiting)
: Oqim qachon kutish holatiga o‘tadi, (1) 
hodisa uchun bloklangan bo‘lsa (masalan, kiritish/chiqarish), (2) u 
ixtiyoriy ravishda sinxronizatsiya maqsadalarini kutsa yoki (3) 
muhitning quyi tizimi oqimning o‘zini to‘xtatib turishga yo‘naltirsa.

---

377 
O‘tish (Transition)
: Oqim ishga tushurilish uchun tayyor 
bo‘lsa, lekin resurslar mavjud bo‘lmasa, u kutish holatidan so‘ng 
ushbu holatga o‘tadi. Resurslar mavjud bo‘lganda, oqim tayyorlilik 
holatiga o‘tadi. 
Tugatish (Terminated)
: Oqim o‘zini-o‘zi tugatishi mumkin, 
boshqa oqim tomonidan, yoki uning ona jarayoni yakunlansa 
tugatilishi mumkin. Oqimni bajarish tugallangandan so‘ng, oqim 
tizimdan chiqariladi yoki bajaruvchi tomonidan qayta ishga 
tushirilishi uchun saqlab qo‘yilishi mumkin.
OT quyi tizimini qo‘llab-quvvatlash 
Jarayonlar va oqimlarning universal vositalari turli xil OT 
muhitlarining aniq jarayonlari va oqim tuzilmalarini qo‘llab-
quvvatlashi kerak. Har bir OT quyi tizimi tegishli operatsion tizimning 
jarayonlari va oqimlari imkoniyatlarini taqlid qilish uchun Windows 
jarayonlari va oqimlarining imkoniyatlaridan foydalanish uchun 
javobgardir. Jarayon/oqimlarni boshqarishning ushbu sohasi juda 
murakkab va bu yerda biz faqat umumiy sharhni beramiz. 
Jarayonni yaratish dasturdan yangi jarayonni talab qilish bilan 
boshlanadi. Ilova jarayonni yaratish uchun so‘rovni tegishli 
himoyalangan quyi tizimga yuboradi va so‘rovni bajaruvchi organga 
yuboradi. Bajaruvchi jarayon obyektini yaratadi va quyi tizimda ushbu 
obyektga deskriptorni qaytaradi. Windows jarayonni yaratganda, u 
avtomatik ravishda oqimni yaratmaydi. Win32 holatida har doim 
boshlang‘ich oqim bilan yangi jarayon yaratilishi kerak. Shu sababli, 
Win32 quyi tizimi uchun Windows jarayon menejeri yangi jarayon 
uchun oqimni Windows-dan qaytarib olish uchun yana chaqiriladi. 
Tegishli oqim va jarayon haqida ma’lumot dasturga qaytariladi. 
POSIX holatida oqimlar qo‘llab-quvvatlanmaydi. Shuning uchun, 
POSIX quyi tizimi Windows-dan yangi jarayon uchun oqimni oladi, 
va shunda jarayon faollashtirilishi mumkin, faqat jarayonga oid 
ma’lumotni dasturga qaytaradi. Bajaruvchi tomonidan yangi jarayon 
yaratilganda, yangi jarayon uning yaratilish jarayonidan ko‘plab 
o‘ziga xos xususiyatlarni meros qilib oladi. Biroq, Win32 muhitida bu 
jarayonni yaratish noto‘g‘ri bajariladi. Ilova mijozi jarayoni Win32 
quyi tizimiga jarayonni yaratish so‘rovini yuboradi; keyin quyi tizim 
Windows-ning bajaruvchisiga jarayon haqida so‘rov yuboradi. 
Kutilayotgan natija shundan iboratki, yangi jarayon server jarayoniga 

---

378 
emas, balki mijoz jarayonining xususiyatlariga ega bo‘ladi, Windows 
quyi tizimga yangi jarayonning onasini belgilashga imkon beradi. 
Keyin yangi jarayon onaning kirish tokenini, kvota chegaralarini, 
asosiy ustuvorlikni va standart protsessor bilan bog‘lanishni meros 
qilib oladi.