U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev

Boshqarish aloqasi.
Boshqarish aloqasi shu paytgacha 
tasvirlangan boshqa amaliy dasturlar singari yaratilgan. Ikki bosqich 
mavjud: 
1.
Server belgilangan 21-portda passiv ochiladi va mijozni kutadi. 
2.
Mijoz vaqtinchalik portidan foydalanadi va faol ochiladi. 
Ulanish butun jarayon davomida ochiq qoladi. IP protokoli 
tomonidan foydalaniladigan xizmat turi kechikishni minimallashtiradi, 
chunki bu foydalanuvchi va server o‘rtasidagi interfaol aloqadir. 
Foydalanuvchi 
buyruqlarni 
yozadi 
va 
javoblarni 
sezilarli 
kechiktirmasdan olishni kutadi. 7.25- rasmda server va mijoz 
o‘rtasidagi dastlabki ulanish ko‘rsatilgan. 
7.25- rasm. Boshqaruv aloqasini ochish
Ma’lumot ulanishi
. Ma’lumot ulanishi server tarafdagi 
belgilangan 20- portdan foydalanadi.Dastlabki ma’lumot ulanishini 
yaratish bosqichlari 7.26- rasmda keltirilgan. 
Quyida 
FTP 
ma’lumotlar 
ulanishini 
qanday 
yaratishi 
ko‘rsatilgan: 
1.
Server emas, balki mijoz vaqtinchalik portidan foydalangan 
holda passiv ochishni amalga oshiradi.
Bu mijoz tomonidan bajarilishi kerak, chunki fayllarni uzatish 
buyruqlarini mijoz amalga oshiradi. 
2.
Mijoz ushbu port raqamini PORT buyrug‘i yordamida 
serverga yuboradi. 
Boshqaruv 
jarayoni 
Boshqaruv 
jarayoni 
Boshqaruv 
jarayoni 
Boshqaruv 
jarayoni 
Mijoz 
Mijoz 
Server 
Server 
Passiv ochiq 
Port: 21 
Port: 21 
Aktiv ochiq 
Port: vaqtinchalik 
a. Birinchidan, passiv server tomonidan ochiladi 
b. Keyinchalik, mijoz tomonidan aktiv ochiladi 

---

266 
3.
Server port raqamini oladi va belgilangan 20- port va olingan 
vaqtinchalik port raqamidan foydalanib, faol ochilishni amalga 
oshiradi. 
7.26- rasm. Ma’lumotlar ulanishini yaratish