U. I. Inoyatov

t/r	Muomalalar mazmuni
Schyotlar aloqasi
D	K
1	Chorva mollari uchun yem-xashaklar sarflandi	2010	1010
2	Chorvachilikdagi ishchilarga ish haqi hisoblandi	2010	6710
3	Chorvachilikdagi asosiy vositalar uchun eskirishlar hisoblandi	2010	0211– 0299
4	Dehqonchilikdan chorvachilikka qo‘shimcha mahsulotlar berildi	2010	2010

2. 
   – Buxgalteriya hisobi
   

129

5.	Chorvachilikdan chiqqan chiqindilar dehqonchilik ekinlari uchun sarflandi	2010	2010
6.	Chorvachilikdagi ishchilarning ish haqidan ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar hisoblandi	2010	6510
7.	Chorvachilikdan 10 bosh chorva mollari olindi	1110	2010
8.	Chorvachilikdan tayyor mahsulot olindi	2810	2010

Bu muomalalar schyotlar sxemasida quyidagicha aks ettiriladi:

D 1010 K D 2010 K D 2010 K

Chorvachilik mahsulotlari tannarxini aniqlash. Yil oxirida chorvachilik mahsulotlari tannarxini aniqlashdan oldin 2010-schyoti tekshiriladi, ya’ni har bir chorva turi, guruhi bo‘yicha umumiy xarajat va yil davomida olingan mahsulotlarning umumiy summasi aniqlanadi. Bunda xarajatlar hisobi obyekti bo‘yicha to‘g‘ri taqsimlanishi uchun kish-soat, ozuqa kunlari va ozuqa birliklari hisobga olinishi zarur.
Chorvachilikda asosiy mahsulot (sut, jun, tuxum, tirik vazn va boshqalar) tannarxi hisoblash obyekti bo‘lib hisoblanadi.
Qo‘shimcha mahsulotlarga, go‘ng, parranda pati, nobud bo‘lgan hayvonlardan olinadign nimta go‘sht va boshqalar kiradi.
Yondosh mahsulotlarga teri, kalla-pocha, tuyoq, shoxlar va boshqalar kiradi. Go‘ngning tannarxi uni suyiltirish, saqlash va chiritish xarajat- laridan iborat bo‘lib, normativ baholarda baholanadi.
Sut yo‘nalishidagi chorvachilikda mahsulot tannarxiini hisoblash usuliga hisoblash obyekti bo‘lib, sut va buzoqlar hisoblanadi. Bir s sut
va bir bosh buzoqning tannarxini hisoblash uchun sut yo‘nalishidagi qoramollarga qilingan yillik xarajatlar summasidan go‘ng, jun va boshqa mahsulotlar qiymati ayirib tashlanadi. Masalan: hisob yilida «Ochil Qodirov» fermer xo‘jaligida sigirlarni boqish uchun qilingan xarajatlar – 8406000 so‘m. Xo‘jalik yilida 14200 s sut, 8 bosh buzoq va 2680 so‘mlik go‘ng olingan.
Bunda go‘ng normativ qiymati chiqarib tashlanadi.
8406000 - 2680 = 8403320 so‘m qolgan xarajatlar summasining 90% sut miqdoriga, 10 % buzoqlar bosh soniga bo‘linadi.
Xarajatlar quyidagicha taqsimlanadi:
a) sut bo‘yicha – 8403320x90%:100=7562988 so‘m.
b) buzoq bo‘yicha – 8403320x10%:100=840332 so‘m.
1 s sutning va bir bosh buzoqning tannarxini aniqlaymiz. a) 1 s sut – 7562988:14200=532 so‘m 60 tiyin.
b) 1 bosh buzoq – 840332:8=105041 so‘m 50 tiyin.
Yil oxirida chorva mahsulotlarining haqiqiy tannarxi bilan reja tannarxi o‘rtasidagi farq tegishli schyotlarga o‘tkaziladi. Ortiqcha xarajatlar oddiy siyoh bilan qo‘shimcha provodka usulida, tejalgan summa esa qizil storno usulida yoziladi.

5.