Tvchdpi "Matematika" kafedrasi, f-m f. f

---

Academic Research in Educational Sciences 
VOLUME 2 | CSPI CONFERENCE 3 | 2021 
 
Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologiyalarning dolzarb muammolari va yutuqlari 
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti 
Google Scholar 
Scientific Library of Uzbekistan 
Academic Research, Uzbekistan 52 www.ares.uz 
GOMOTETIYA METODI 
 
A.
 
R Qutlimurodov
TVCHDPI “Matematika” kafedrasi, f-m.f.f.d
 
 
O’g’iloy Hikmat qizi Bozorova 
TVCHDPI “Aniq va tabiiy fanlarni o’qitish metodikasi”(matematika) 
2-kurs magistranti 

KIRISH
Gomotetiya metodi bilan masala yechish boshqa metodlar bilan masala 
yechishga qaraganda muhim va qiyinroq hisoblanadi. Figuraning shaklini 
o’zgartirmay, uning kattaligini o’zgartirish usullarini o’rganib chiqish gomotetiya 
metodi orqali ko’rib chiqamiz.

Bu metod shundan iboratki, avval masalada so’ralgan figuraning shakli, 

so’ngra kattaligi aniqlanadi, ya’ni avval izlanuvchan figuraga gomotetik bo’lgan 
figura yasab, so’ngra uni gomotetik almashtirish orqali izlangan figura topiladi.

Yasashga doir masalalarni gemotetik almashtirish yordamida yechish 

gomotetiya deyiladi.
Ta’rif:
 S
nuqta va 
k≠0
son berilgan bo’lsa, 
S
dan boshqa har qanday 
M
nuqtaga 
quyidagi shartlarni qanoatlantiruvchi 
M
ʹ
nuqtani mos keltiruvchi almashtirish 
gomotetik almashtirish yoki gomotetiya deb ataladi. 
М
2
Мʺ S M M
ʹ
M
1 
1)
M
ʹ
nuqta 
SM 
to’g’ri chiziqda yotadi; 
2)
SM
ʹ
=SM=/ k / 
yoki 
SM
ʹ
=/k/SM
; 
3)
K
musbat bo’lganda,
M
ʹ
va 
M
nuqtalar 
S 
nuqtadan bir tarafda yotadi.
k
manfiy bo’lganda esa 
M
ʹ
va 
M
nuqtalar 
S
nuqtadan turli tarafda yotadi. 
M
nuqta 
M
nuqtaga gomotetik nuqta deb ataladi. 
Teorema: 
Har qanday ko’pburchakka gomotetik figura berilgan 
ko’pburchakka o’xshash ko’pburchakdir. 

---