Тузувчи : Файзуллаева Н

                                   
                               Nominal YAMM 
Real YAIM = ————————————  100 
   
                       Deflyator 
Iste’mol narxlari indeksi quyidagicha aniqlanadi: 
   
                

 Qi0 Pi1 
INI =    ------------- 100 
                

 Qi0 Pi0
             
    Bu yerda:       
Qi0– bazis yilda bozor savatiga kiritilgan i – tovar va xizmatlar hajmi; 
Pi1 – i – tovarning joriy yildagi bahosi; 
Pi0 – i – tovarning bazis yildagi hajmi. 
Iste’mol narxlari indeksi hisoblashning shartlari; 
- bozor savati bazis yil uchun aniqlanadi va bir necha yil davomida o’zgarmaydi; 
- bozor savatiga faqat iste’mol xarakteridagi tovarlar va xizmatlar kiritiladi; 
-    bozor  savatiga  kiritilgan  tovarlar  va  xizmatlarning  hajmi  iste’mol  xarajatlarining  katta 
qismini tashkil etishi kerak. 
 
INI  ko’rsatkichining  kamchiligi  shundaki  bozor  savati  tarkibi  o’zgarmas  bo’lganligi 
tufayli    aholi  iste’moli  tarkibida  tovarlar  va  xizmatlar  ulushining  o’zgarganligini,  shuningdek 

---

25 
tovarlar  va  xizmatlar  sifatida  ro’y  bergan  o’zgarishlarni  hisobga  olish  imkonini  bermaydi  Shu 
sabrbli bu indnks baholar darajasini biroz oshirib ko’rsatadi. 
YAIM  deflyatori  esa  bozor  savatiga  joriy  yida  kiritilmay  qolgan  tovarlar  baholarining 
oshishini  hisobga  olish  imkonini  bermasligi  tufayli    baholar  darajasini  biroz  pasaytirib 
ko’rsatadi.  Shu  sababli  bu  ikki  indeksning  o’rtacha  darajasini  xarakterlovchi  Fisher  indeksi 
hisoblanadi: