Tuzlar gidrolizi. Tuzlar gidrolizi

3. Kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuz. Kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuzga ammoniy atsetat CH₃COONH₄ ni misol qilib keltirish mumkin. U CH₃COO^- va NH₄⁺ ionlariga dissotsilanadi. Bunda ikkita kuchsiz elektrolit: sirka kislota va ammoniy gidroksid hosil bo’ladi.

CH₃COONH₄ + H₂O ↔ CH₃COOH + NH₄OH

Yoki ionli shaklda

CH₃COO^- + NH₄⁺ + H₂O ↔ CH₃COOH + NH₄OH

Hosil bo’lgan kislota bilan asosning dissotsilanish konstantalari ayni holda bir-biriga juda yaqin K_CH3COOH = 1,75∙10^-5; K_NH4OH = 1,8∙10^-5 bo’lgani uchun suvning ionlari CH₃COO^- anionlari hamda NH₄⁺ kationlari bilan o’zaro deyarli bir xil tasirlashadi. Natijadagi eritmadagi erkin H⁺ va OH^- ionlari konsentratsiyasi deyarli o’zgarmaydi. Shuning uchun CH₃COONH₄ eritmasi amalda neytral bo’lib qoladi.

Juda kuchsiz kislota va juda kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuz deyarli to’liq gidrolizlanadi. Masalan, ammoniy sulfid (NH₄)₂S suyultirilgan eritmada 99,9 % gidrolizlanadi. Reaksiya quyidagi tenglamalar bilan ifodalanadi.;

(NH₄)₂S + H₂O ↔ NH₄HS + NH₄OH ( 1 bosqich )

NH₄HS + H₂O ↔ H₂S + NH₄OH ( 2 bosqich )

Alyuminiy sulfid Al₂S₃ yoki xrom sulfid Cr₂S₃ kabi tuzlar tto’liq gidrolizlanadi, chunki ularning gidrolizlanishi natijasida qiyin eriydigan asos va kam dissotsilanadigan kislota hosil bo’ladi. Al₂S₃ ning suv bilan o’zaro tasiri quyidagi tenglama bilan ifodalanadi;

Al₂S₃ + 6H₂O ↔ 2Al(OH)₃↓ + 3H₂S↑

Demak kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuzlar: ham kation va ham anion bo’yicha gidrolizga uchraydi, muhit neytral bo’ladi. pHi = 7.

M; Fe(NO₂)₂, Fe(NO₂)₂, NH₄S, Al₂S₃, (NH₄)₂SO₃, NH₄NO₂, ZnF₂, Al₂(SO₃)₃