Tushunchasi jinoyat tushunchasi


birinchidan, Jinoyat kodeksida jinoyat belgilarining formal jihatdan mavjudligi (formal belgi)da namoyon bo‘ladi; ikkinchidan



Download 35,55 Kb.
bet8/9
Sana09.02.2022
Hajmi35,55 Kb.
#439123
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Ma’naviyat soati fanidan

birinchidan, Jinoyat kodeksida jinoyat belgilarining formal jihatdan mavjudligi (formal belgi)da namoyon bo‘ladi;
ikkinchidan, ijtimoiy xavfli emasligi, ya’ni shaxs, jamiyat va davlat manfaatlariga zarar yetkazmasligi yoki zarar yetkazish xavfini keltirib chiqarmasligi (moddiy belgi).
Qilmishning kam ahamiyatliligi” tushunchasini aniqlashning ahamiyati shundaki, qilmishning qonunda ko‘rsatilgan jinoyatlar bilan formal jihatdan mos kelishining o‘zi yetarli bo‘lmasdan, qilmishni jinoyat deb topish uchun bundan tashqari qilmish natijasida zarar yetkazilganligi va zarar yetkazilishi xavfi mavjudligini ham aniqlanishi lozim.
Qilmishni “kam ahamiyatli” deb topish sud, prokuratura, tergov va surishtiruv organlarining vakolatiga kiradi. Agar qilmish “kam ahamiyatlilik” belgisiga ega bo‘lsa, jinoyat ishi qo‘zg‘atilishi mumkin emas, qo‘zg‘atilgan jinoyat ishi esa jinoyat tarkibi mavjud emasligi tufayli tugatilishi kerak.
Qilmishning kam ahamiyatli ekanligi sodir qilingan qilmishdagi belgilar (sodir etish usuli, motivi, maqsadi, darajasi va hk.) orqali bilib olinishi mumkin. Jinoyat sodir etilganidan keyingi holatlar – chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lish, yetkazilgan zararni ixtiyoriy ravishda qoplash, aybdorning hayotiy faoliyati, oilaviy ahvoli kabi holatlar qilmishni kam ahamiyatli deb topish uchun e’tiborga molik emas.
Demak, ijtimoiy xavflilik jinoyatning moddiy (tashqi) belgisini ifodalaydi. Jinoyatning ijtimoiy xavfliligiga ikki guruhdagi omillar:
1) Kriminologik – jinoyatchilikni vujudga keltiruvchi shart-sharoitlar, sabablar, ularning oldini olish;
2) Jinoyat-siyosiy – jinoyatchilikka qarshi kurashning asosiy yo‘nalishlari, jinoyat qonunchiligining o‘ziga xos xususiyatlari, jazo tayinlash amaliyoti ta’sir etadi[6].
Demak, yuqoridagi fikrlarga asoslangan holda xulosa qilib, quyidagi asosiy tushunchalarni ko‘rsatib o‘tish lozim:
a) ijtimoiy xavfli qilmish – jinoyatning obyektiv tarkibini ifodalaydi;
b) ijtimoiy xavflilik qonunda qilmishning jinoiyligini belgilash uchun asos bo‘lib xizmat qiladi;
c) ijtimoiy xavflilik - aybdor shaxsni javobgarlikka tortish uchun asos bo‘la oladi;
d) ijtimoiy xavflilik xususiyati va darajasi jinoyatlarni tasniflashning asosiy mezoni hisoblanadi;
e) ijtimoiy xavflilik – jinoyatlarni jinoiy bo‘lmagan huquqbuzar-liklardan va kam ahamiyatli qilmishlardan farqlash imkonini beruvchi jinoyatning muhim tarkibi hisoblanadi.
Ijtimoiy xavflilik jinoyatning moddiy belgisi bo‘lsa, jinoyatning formal belgisi – uning huquqqa xilofliligi hisoblanadi.

Download 35,55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish