Tushunchalari. Qattiq jism

Qattiq jism-eritma chegarasida bo’ladigan adsorbtsiya.

Qattiq adsorbentlardagi erigan moddalarning adsorbtsiyasi, gazlarning adsorbtsiyasiga nisbatan ancha murakkab. Buning bir qancha omillari mavjud:

1. 
   Adsorbent satxidagi joy uchun adsorbat bilan bir qatorda erituvchi-lll- komponent xam raqobatlashadi (kurashadi);
   
2. 
   Adsorbat va erituvchining o’zaro ta’sirlanishi;
   
3. 
   Adsorbent satxi va adsorbat ionlarining elektrostatik ta’sirlanishi. Adsorbtsiya tanlash xususiyatiga ega. Qutbli adsorbatlar qutbli adsorbеntlarda, qutbsiz adsorbеntlarda qutbsiz adsorbatlar yaxshi adsorbtsiyalanadi. Masalan, ko`mirni suvga aralashtirsak, u suvni yutmaydi. Agar suvda biror organik modda eritilsa, unda ko`mir erigan moddani yutadi. Silikagеl esa suvni yaxshi adsorbtsiyalaydi. Uning buxossasidan quritish usullarida foydalaniladi. Dеmak, adsorbеntlar – gidrofil (sathida suv, spirt, aminlar yaxshi adsorbtsiyalanadi) va gidrofob (m, бензол) adsorbеntlarga bo`linadi.
   

.

14-MAVZU. Mono- va polimolekulyar adsorbtsiya. Polyani va BET nazariyalari. Molekulyar va ion almashinuv adsorbtsiyalari. Ionitlar. Xromatografiya usullari va ularni dori vositalarini tahlil qilishda qo’llash.

Rеja

1. 
   Mono- va polimolekulyar adsorbtsiya
   
2. 
   Molekulyar va ion almashinuv adsorbtsiyalari
   
3. 
   Ionitlar.
   
4. 
   Xromatografiya usullari
   

O`quv mashg`ulotining maqsadi: Mono- va polimolekulyar adsorbtsiya. Polyants va BET nazariyalari ni, Xromatografiya usullarini qo`llab biologic faol moddalarni ajratish to`g`risidagi bilimlarini shakllantirish, farmatsiyadagi ahamiyatini tushuntirish

Adabiyotlar:

8. 
   Evstratova K.I. va b. Fizicheskaya i kolloidnaya ximiya. M., Vыsshaya shkola, 1990.
   
9. 
   Ershov YU.A. va b. Obщaya ximiya. Biofizicheskaya ximiya. Ximiya biogennыx elementov. M., Vыsshaya shkola, 1993.
   
10. 
    Floqo’nco’ A.T., Attwood D. Physicocho’mical Pqinciplo’s of Phaqmacy. - Macmillan, 1988. - 485 p.
    
11. 
    Basic Physical Cho’mistqy. Walto’q J. Mooqo’. -London.1982.-711p.
    
12. 
    Daniels Olberti. Fizicheskaya ximiya. M., Mir, 1978.
    
13. 
    Krasovskiy I.V., Vayl E.I., Bozuglыy V.D.. Fizicheskaya i kolloidnaya ximiya. Kiev, Vыsshaya shkola, 1983.
    
14. 
    Raximov X.R. Fizik kimyo. Tashkent, 1978.