Tursunaliyev Erkinjon Oxunov Tohirjon

Topshirdi	Qabul qildi
Tursunaliyev Erkinjon	Oxunov Tohirjon

Yangi buyruq xosil qila bilish
\documentclass{article}
Bu buyruq majburiy buyruq hisoblanib, har qanday LaTeX dagi hujjat
(dastur) shu buyruq bilan boshlanadi. Buyruq kiritilayotgan hujjut sinfini
belgilaydi. Bizni xolatda hujjat sinfi «article»(maqola).
LaTeX buyruqlarida “majburiy(объязательный)” va “majburiy
bo’lmagan(не объязательный)” argumentlar ishtirok etishi mumkin. Majburiy
argument ko‘rsatilishi shart bo‘lgan argument hisoblanib, agar ko‘rsatilmasa tizim
xatolik ko‘rsatadi. Majburiy bo‘lmagan argumentdan zarur xolatlarda foydalaniladi.
Shuning uchun u ko‘rsatilmasa tizim xatolik bermaydi.
Buyruqni umumiy tarkibi quyidagicha:
\documentclass[options]{class}[release-date]
{class}- majburiy argument bo‘lib, hujjatni(matnni) sinfini belgilaydi.
Ko‘rinib turibdiki majburiy argumentlar { } figurali qavsda ko‘rsatiladi.
Hujjatlar sinflari standart quyidagicha bo‘lishi mumkin: article (maqola), proc
(ma’ruza), book (kitob), report (hisobot), letter (xat), slides (slaydlar) va boshqalar.
LaTeX kiritilishi rejalashtirilgan hujjatni sinfiga qarab oldindan tizim
resurslarni rejalashtiradi(resurslardan foydalanishni).
[options] – majbur bo‘lmagan argument bo‘lib, hujjatni qo‘shimcha
parametrlarini kiritishni ta’minlaydi.
Misol:
\documentclass[a4paper,12pt]{article}[2000/05/19]
28
[a4paper,12pt] – majburiy bo‘lmagan argument, saxifa qog‘oz o‘lchami va
shrift o‘lchamini belgilaydi;
[release-date] - majburiy bo‘lmagan argument, hujjatni tayyorlangan yoki
redaktorlangan vaqtini belgilaydi.
\usepackage[cp1251]{inputenc}
Bu buyruq «deklaratsiya» xarakteriga ega bo‘lib, hujjat uchun zarur
bo‘lgan paketlarni(funksiya, podprogrammalarni) oldindan yuklab qo‘yish uchun
qo‘llaniladi. Ko‘pchilik adabiyotlarda uni «preambula» buyrug’i ham deb ataladi.
Uni ma’nosi (zagatovka) hujjat uchun tayyorlab olish deb tushiniladi. Buyruq
umumumiy ko‘rinishi quyidagicha:
\usepackage[options]{package}[release-date]
[options] – majburiy bo‘lmagan argument bo‘lib, hujjat uchun qo‘shimcha
parametrlarni kiritish uchun qo‘llaniladi. Misol uchun bizni xolatda
[cp1251] – argument hujjatda qo‘llaniladigan simvollar kodini ko‘rsatadi.
{package} – majburiy argument bo‘lib, hujjat ni qayta ishlash uchun
yuklanishi zarur bo‘lgan paketni ko‘rsatadi. Bizni xolatda:
{ inputenc } - paket MS Windows muhitida qo‘llaniladigan shriftlarni 1251
kodirovkasini yuklab olinishini ko‘rsatadi.
\usepackage[T2A]{fontenc}- buyruq ingiliz tilidagi hujjatga rus tilidagi
tekst qo‘shilishi mumkinligini ta’minlaydi. U babel paketini o‘rniga fontenc(shrift)
paketini T2A parametiri bilan yuklanishini ta’minaydi.
T2A – matn xarfini ko‘chirish ta’minlanmagan kodirovkasi.
29
\usepackage[russian]{babel}- buyruq ingiliz tilidagi matnga rus tili matnni
qo‘shish babel paketini russian qo‘shimcha bilan yuklanishini tashkil etadi.
Agar ingiliz tili va rus tili matnlari bitta hujjat da bo‘ladigan bo‘lsa
buyruqni quyidagicha ifodalash mumkin:
\usepackage[russian,english]{babel}.
%% - kommentariya qatorini belgilaydi. Shu belgidan keyingi kiritilgan
matn kompanovka vaqtida hisobga olinmaydi. U kommentariya vazifasini o‘taydi.
\begin{document} – buyrug’i hujjatdagi matn muhitini(doirasini)
boshlanishini belgilaydi.
\end{document} – buyrug’i hujjatdagi matn muhitini tugashini belgilaydi
.
Keltirilgan muxitdan tashqarida kiritilgan matnlarni kompanovshik
hisobga olmaydi va u to‘g‘risida xatolik bermasligi ham mumkin.