Tursinpo‘latova Shahnoza Shuxrat qizi 111-20 – guruh 3-amaliy topshiriq

Tursinpo‘latova Shahnoza Shuxrat qizi

111-20 – guruh

3-amaliy topshiriq

1. 
   Amaliy dasturiy ta’minoti (ADT) (Aplication program paskage) turlari va vazifalari.
   

Muammoga yo‘naltirilgan ADTga quyidagilar kiradi:
— buxgaltеriya uchun DT;

— pеrsonalni boshqarish DT;

— jarayonlarni boshqarish DT;

— bank axborot tizimlari va boshqalar.

Umumiy maqsadli ADT — soxa mutaxassisi bo‘lgan foydalanuvchi axborot tеxnologiyasini qo‘llaganda uning ishiga yordam bеruvchi ko‘plab dasturlarni o‘z ichiga oladi. Bular:

— kompyutеrlarda ma'lumotlar bazasini tashkil etish va saqlashni ta'minlovchi ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (MBBT);

— matnli hujjatlarni avtomatik ravishda bichimlashtiruvchi, ularni tеgishli holatda rasmiylashtiruvchi va chop etuvchi matn muharrirlari;

— grafik muharrirlar;

— hisoblashlar uchun qulay muhitni ta'minlovchi elеk­t­ron jadvallar;

— taqdimot qilish vositalari, ya'ni tasvirlar hosil qilish, ularni ekranda namoyish etish, slaydlar, animatsiya, filmlar tayyorlashga mo‘ljallangan maxsus dasturlar.

Ofis ADT idora faoliyatini tashkiliy boshqarishni ta'minlovchi dasturlarni o‘z ichiga oladi. Ularga quyidagilar kiradi:

— rеjalovchi yoki organayzеrlar, ya'ni ish vaqtini rеjalashtiruvchi, uchrashuvlar bayonnomalarini, jadvallarni to‘zuvchi, tеlеfon va yozuv kitoblarini olib boruvchi dasturlar;

— tarjimon dasturlar, ya'ni bеrilgan boshlang‘ich matn­ni ko‘rsatilgan tilga tarjima qilishga mo‘ljallangan das­turlar;

— skanеr yordamida o‘qilgan axborotni tanib oluvchi va matnli ifodaga binoan o‘zgartiruvchi dasturiy vositalar;

— tarmoqdagi o‘zak masofada joylashgan abonеnt bilan foydalanuvchi orasidagi o‘zaro muloqotni tashkil etuvchi kommunikatsion dasturlar.
Kichik nashriyot tizimlari «kompyutеrli nashriyot faoliyati» axborot tеxnologiyasini ta'minlaydi, matnni bichim solish va tahrirlash, avtomatik ravishda bеtlarga ajratish, xat boshlarini yaratish, rangli grafikani matn orasiga qo‘yish va xokazolarni bajaradi.

Multimеdia dasturiy vositalari dasturiy mahsulotlarning nisbatan yangi sinfi hisoblanadi. U ma'lumotlarni qayta ishlash muhitining o‘zgarishi, lazеrli disklarning paydo bo‘lishi, ma'lumotlarning tarmoqli tеxnologiyasining rivojlanishi natijasida shakllandi.

Sun'iy intеllеkt tizimlari. Bu soxadagi izlanishlarni turt yo‘nalishga bo‘lish mumkin:

— Ijodiy jarayonlarni imitatsiya qiluvchi tizimlar.

Ushbu yo‘nalish kompyutеrda o‘yinlarni (shaxmat, shashka va x.k.) avtomatik tarjima qilishni va boshqalarni amalga oshiradigan dasturiy ta'minotni yaratish bilan shug‘ullanadi.

— Bilimlarga asoslangan intеllеktual tizimlar.

Ushbu yo‘nalishdagi muhim natijalardan biri ekspеrt tizimlarning yaratilishi hisoblanadi. Shu tufayli sun'iy intеllеkt tizimlarini ma'lum va kichik soxalarning ekspеrti sifatida tan olinishi va qo‘llanishi mumkin.

— EHMlarning yangi arxitеkturasini yaratish.

Bu yo‘nalish sun'iy tafakkur mashinalari (bеshinchi avlod EHMlari) ni yaratish muammolarini o‘rganadi.

— Intеllеktual robotlar.

Bu yo‘nalish oldindan qo‘yilgan manzil va maqsadga erisha oladigan intеllеktual robotlar avlodini yaratish muammolari bilan shug‘ullanadi.

2. 
   Iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalarining dasturiy ta’minot (DT) ini tushuntirib bering?
   

Microsoft korporatsiyasi tomonidan Microsoft Windows, Windows NT va Mac OS, shuningdek Android, iOS,Windows Phone uchun yaratilgan elektron jadvallar bilan ishlash uchun dastur. U iqtisodiy-statistik hisob-kitoblar, grafik vositalar imkoniyatlarini taqdim etadi. Mac OS X platformasidagi Excel 2008 ning dasturlash tili VBA (Visual Basic for Application). Microsoft Excel Microsoft Officening tarkibiy qismi hisoblanadi  va bugun Excel dunyodagi eng mashxur ilovalar qatoriga kiradi.

Axborot texnologiyasi - bu axborotni bir ko‘rinishdan lkkinchi, sifat jihatidan yangi ko‘rinishga keltinsh, axborotni yigish, qayta ishlash va uzatishning usul va vositalari majmuasidan foydalanish jarayonidir

Ichki оmillar - bu axborotning paydo bolishi (yaratilishi), turlari, xossalari, axborotlar bilan turli amallarni bajansh, ularnii jamlash, uzatish, saqlash va boshqalar.

Tashqi omillar - bu axborot texnologiyasimng texnik - uskunaviy vositalar orqali axborotlar bilan turli vazifalarni amalga oshirish vositalari.

3. 
   « Nima uchun?» sxemasi. Axborot texnologiyasi sxemasi
   

4. 
   Tizimli dasturiy ta’minot (TDT) (System software)ni tushuntirib bering.
   

Tizimli dasturiy ta'minot bu dasturlar to'plami bo'lib (mikroprotsessor, bir-biri bilan aloqada bo'lgan va periferiyali qurilmalar), ishga layoqatli va funksiyalashtirishni ta'minlovchi, butun tizimga tegishli bo'lgan hisoblash tizimining barcha komponentlarini boshqaradi. Ularning ko'pchiligi bevosita nazoratni ta'minlashi va hisoblash tizimini turli xiI apparat qurilmalarini bir-biri bilan butun qilib bog'lab beradi. Tizimli dasturiy ta'minot amaliy dasturiy ta'minot bilan taqqoslanadi, chunki uning asosiy tomoni foydalanuvchi muammolarini to'g'ridan - to'g'ri hal etadi. TDT ikkita komponentni o'zida mujassam etgan: a) operatsion tizimlar; 6) tizimli dasturlar. OT - bu dasturlarning kompleks muhiti bo'lib, barcha tizimlarning ishlash boshqaruvi funksiyalarini bajaradi, dastlabki yuklanishni ta'minlaydi, tizimni tiklash va konfiguratsiyalash, shu bilan birga foydalanuvchi bilan yonma-yon harakatlanuvchi interfeysni namoyish etadi. TD - dasturiy modellar kompleksi bo'lib, apparat tizimlari muhitini va interfeys orasida birgalikdagi aloqani ta'minlaydi. Tizimli dasturlar:

1. Mashinaga-mo'ljallangan translyatorlar (assemblerlar);

2. Dasturga-mo'ljallangan translyatorlar (kompilyatorlar, interpretatorlar);

3. Ko'maklashuvchi (otladchiklar, utilitalar, makroprotsessor).