Turli foizlarni hisoblash va ularni qishloq xo‘jalik masalalarini echishga tatbiqlari. Oddiy foiz masalalarini yechish


Nuqtadan to‘gri chiziqqacha bo‘lagan masofa



Download 1,67 Mb.
bet6/28
Sana30.01.2020
Hajmi1,67 Mb.
#38160
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28
Bog'liq
anorchilik savollari

Nuqtadan to‘gri chiziqqacha bo‘lagan masofa.

Тугри чизикнинг нормал тенгламаси. Берилган нуктадан утувчи, берилган векторга перпендикуляр тугри чизик тенгламаси.
Оху текисликда l тугри чизикни олайлик. Айтайлик, М1(х1, у1) l булсин ва N = Ai + Bj вектор берилган булиб, бу ерда N1 шарт бажарилсин. N - ни нормал вектор деб аталади. М1 нукта ва N вектор тугри чизикни жойлашишини аниклайди.

М(х, у) l ихтиёрий нукта булсин. У холда М1 М = ( х-х1) i + (y - y1) j  N

Икки векторнинг перпендикулярлик шартига асосан М1М * N = 0;

А(х-х1) + В(y-y1) = 0 (1)

(1) — берилган нуктадан утувчи, берилган векторга перпендикуляр тугри чизик тенгламасидир.

Мисол: М(- 1; 3) нуктадан утиб N= 2 i - 5 j векторга перпендикуляр тугри чизик тенгламасини тузинг.


А=2; В= - 5

2(х+1) + (-5) (у-3) = 0

2х -5у + 2 + 15 = 0

2х - 5у + 17 =0


2. Тугри чизикнинг умумий тенгламаси
Ах + Ву + С = 0 (2)
тенглама тугри чизикнинг умумий тенгламасидир. Хакикатдан хам

А(х - 0) + В(у + С/В) = 0 бу эса (0; — С/В) нуктадан утиб N (A; B) га перпендикуляр булган тугри чизик тенгламасидир.


3. Йуналтирувчи вектор. Тугри чизикнинг каноник тенгламаси
Оху текисликда l тугри чизикни карайлик. Тугри чизикни унда ётувчи ихтиёрий М1(х1, у1) нукта ва унга параллел булган S = mi + nj вектор вектор тулик аниклайди. S векторни l тугри чизикни йуналтирувчи ввектори деб аталади.

Айтайлик М(х, у) нукта l тугри чизикнинг ихтиёрий нуктаси булсин. У холда М1М l тугри чизикка тегишли булиб, шарт буйича у S векторга параллел булади. Векторларнинг паралеллик шартига асосан:

х-х1 у-у1

----- = ----- (3)

m n
(3) тугри чизикнинг каноник тенгламаси деб аталади.

Агар тугри чизик Оу укка параллел булса, у холда унинг тенгламаси:


х-х1 у-у1

----- = ----- (3’)

о n
агар Ох укка параллел булса, у холда

х-х1 у-у0

----- = ----- (3”)

m о


булади.

Determinantlar va ularning asosiy xossalari.

Determinantlarning xossalari. Determinantlar quyidagi xossalarga ega:

1. Determinantning barcha satridagi elementlarini mos ustunelementlari bilan almashtirilsa uning kattaligi o’zgarmaydi, yahni



.

1-misol.

bo’lib, bu determinantda barcha satrlarini mos ustunlar bilan almashtirsak,



bo’ladi. Bundan ko’rinadiki, ikkala holda ham bir xil kattalik hosil bo’ldi, bu birinchi xossaning to’g’riligini ko’rsatadi.



2. Ikkita satr (ustun)ni o’zaro almashtirilsa determinant kattaligining ishorasi teskarisiga o’zgaradi; haqiqatanham 1- misoldagi determinantda 1-satrini 3-satri bilan o’zaro almashtirsak,

bo’lib, bu 2-xossaning o’rinli ekanligini ko’rsatadi.

3. Ikkita bir xil satr (ustun)li determinant kattaligi no’lga teng;

ikkita satri bir xil bo’lgan determinantni hisoblasak,



bo’ladi, bu esa 3-xossaning to’g’riligini ko’rsatadi.



4. Determinantning biror satr (ustun) ning hamma elementlarini 0 songa ko’paytirilsa, uning kattaligi shu songa ko’payadi.

Haqiqatan ham, 1-xossada keltirilgan determinantning 2-satri elementlarini 2 ga ko’paytirsak,



bo’lib, bu xossaning ham to’g’riligi ko’rinadi.



5. Determinantning ikkita satri (ustuni) elementlari o’zaro proportsional (mutanosib) bo’lsa, uning kattaligi no’lga teng, misol uchun,

determinant berilgan bo’lsin. Bu determinantning 1 va 2-satri elementlari o’zaro proportsional, uni hisoblasak



bo’lib, bu esa 5-xossaning to’g’riligini ko’rsatadi.



6. Determinantning kattaligi, biror satri (ustuni) elementlarini unga mos algebraik to’ldiruvchilariga ko’paytirib qo’shilganiga teng. 1-xossada keltirilgan misolni qaraymiz:

Ikkinchi, uchinchi va n - chi tartibli determinantlarni hisoblash qoidalari.

2, 3 - tartibli determinantlar. Determinantlarni hisoblashga keltiriladigan ushbu masalani qaraylik. Masala. va mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun 2 turdagi xom ashyodan foydalaniladi. Bitta mahsulotni ishlab chiqarish uchun 5 birlik 1-tur va 4 birlik 2-tur xom ashyo sarflanadi,bitta mahsulotni ishlab chiqarish uchun esa, 3 birlik 1-tur va 5 birlik 2-tur xom ashyo ishlatiladi. 1-tur xom ashyo 62 birlik, 2-tur xom ashyo 73 birlikda berilgan bo’lsa, eng katta foyda olinadigan ishlab chiqarishni rejalashtirish uchun xom ashyo sarfi modelini tuzing.

Bu masalaning matematik modelini tuzish maqsadida bilan ishlab chiqarilishi kerak bo’lgan
Download 1,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish