Turk xalqaro tarixi, madaniyati, siyosati va iqtisodiyoti


Turk tilidagi singarmonizm (tovush uyg'unligi



Download 66,78 Kb.
bet17/26
Sana31.12.2021
Hajmi66,78 Kb.
#205362
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   26
Bog'liq
2 5215324168433699942

Turk tilidagi singarmonizm (tovush uyg'unligi) qonuniga ко' ko'plik qo'shimchasi -lar, -ler shaklida bo'ladi: kus-lar, kiz-lar 
araba-lar, kuzu-lar, biiyiik-ler, dere-ler, fikir-ler va hok. Ко'pi qo'shimchasi har doim otning birlik shaklidan keyin qo'shiladi 

Egalik qo'shimchasi olgan otlardan keyin kelishi istisno hollarda* 

biridir: baba-m-tar, anne-m-ler kabi. Turk tilida so'z urg'usi o' 

larga qo'shilgan ko'plik qo'shimchasiga tushadi. 

Egalik kategoriyasi (iyelik ekleri) 

Egalik qo'shimchalari ot ifodalayotgan predmetning bir s yoki predmetga tegishli ekanligini ko'rsatadi. Zotan iyelik (hozirgi zamon o'zbek tilida qo'llanayotgan"egalik" so'zi bilan ha kelib chiqish, ham ma'no jihatdan bir xil) so'zining o'zi ham tu tilida "sahiplik" so'zining sinonimidir. Demak, egali" qo'shimchalari predmetni predmetga, ya'ni otni otga bog'lovchi, ikki ot orasida munosabat o'rnatuvchi qo'shimchalardir. Ular egali qo'shimchasi qo'shilgan otga boshqa bir otning bog'liq, to ekanligini ko'rsatadi. 

Egalik qo'shimchalari shaxslarga ko'ra o'zgaradi. Bunda ot qo'shilayotganda turkiy singarmonizm qonuniga amal qilinadi: 
Qo'shimcha -m (4m, -im. -urn, -urn) -n (-in, m, -ww, -un)  -/,-/, -w. -w, -si.-si, -su, su -miz,-nuz,-miiz,-muz, (imiz, -untz, iimuz, -umuz) 

Download 66,78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   26




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish