РЕЖА: Туризм соҳасида транспорт логистикасининг моҳияти ва вазифалари.
Туризмда транспорт воситалари турини танлашнинг хусусиятлари.
Туризмда транспорт тарифлари ва уларни қўллаш қоидалари.
1. Туризм соҳасида транспорт логистикасининг моҳияти ва вазифалари Туристларга кўрсатиладиган хизматларнинг асосий қисмини ташиш хизматлари ташкил қилади. Ташиш хизматлари турли транспорт корхоналари улардаги турли трансопрт воситалари ёрдамида амалга оширилади.
Туризмда ташиш (транспорт) хизматлари туристик фирманинг ўз транспорт воситлари ва турли транспорт корхоналаридаги транспорт воситалари ёрдамида амалга оширилиши мумкин. Туризмда транспорт логистикаси деганда туристларни турпакетда кўрсатилган ташиш хизматлари бўйича уларни керакли пунктда кутиб олишдан бошлаб, турли маршрутлар орқали белгиланган пунктларгача етказиб боришда турли транспорт типлари ва улардаги турли транспорт воситаларидан фойдаланган ҳолда транспорт тарифларидаги харажатлар таркибини минимум даражага етказиш орқали сифатли ташиш хизматини ташкил қилиш ва оптимал бошқариш тушунилади. Туристларни ташишда транспорт тизимининг икки хил кўринишидан фойдаланилади:
Умумий фойдаланишдаги транспорт тизми;
Умумий фойдаланишга мўлжалланмаган транспорт тизими.
Туризмда туристларни ташишнинг аралаш формаси кўп ишлатилади. Тушишнинг аралаш формаси деганда икки ёки ундан ортиқ типдаги транспорт тизимларидан фойдаланиш тушунилади. Ташишнинг аралаш формасидан фойланганда туристик корхонада қўлланиладиган логистик тизим қуйидаги тайилларга асосланиши лозим:
1. Ташишни ташкил қилиш ва бошқаришда ягона операторнинг мавжудлиги;
2. Барча ташиш жараёни учун ягона ҳужжатнинг расмийлаштирилиши;
Барча ташиш ждараёнида ягона тариф ставкасининг амал қилиши.
Туризмда транспорт логистикаси ҳал қилиши лозим бўлган масалаларга қуйидагилар киради:
транспорт каридори, транспорт тармоғи ва транспорт тизмини лойиҳалаш ҳамда яратиш;
ташиш жараёнларини туристларга кўрсатиладиган хизматларнинг бошқа турларини ҳисобга олгна ҳолда режалаштириш;
туристларни ташишнинг оптимал маршшрутларини лойиҳалаш ва ишлаб чиқиш.
туристларни ташиш учун транспорт воситаларининг маъқул тури ва типини танлаш.
Туризмда транспорт воситаларидан фойдаланиш кўламига кўра 2 та асосий гуруҳга ажралади.
Умумий фойдаланишга мўлжалланган транспорт воситалари.
Умумий фойдаланишга мулжалланмаган транспорт воситалари.
Умумий фойдаланишдаги транспорт воситалари туристларга ва аҳолининг бошқа қатламларига хизмат кўрсатади. Уларга темир йўл транспорти, сув транспорти ва ҳаво транспорти киради.
Умумий фойдаланишга бўлмаган транспортга фақатгина туристларга ташиш хизматларини кўрсатувчи турлича автомобил паркига эга бўлган автокорхоналар киради.
Транспорт логистикасида қуйидаги вазифалар амалга оширилади: