Turizm va mehmonxona xo’jaligi” kafedrasi o’zbekiston iqtisodiyoti fani bo’yichA

O’zbekistonning demografik ko’rsatkichlari
Mehnat bozoridagi talab va taklif o‘rtasidagi munosabat ish haqi miqdoriga ta’sir ko‘rsatuvchi eng muhim mexanizmdir.

Mehnat bozorining asosiy xususiyatlari quyidagilardir:

– mehnat bozori ishtirokchilarining o‘zaro munosabatlari uzoq davom etadi. Xomashyo yoki oziq-ovqat tovarlari bo‘yicha xaridor va sotuvchi o‘rtasidagi bozor munosabati pul berilib, tovar olinishi bilan tugaydi. Mehnat qobiliyati oldi-sotdisi esa kamida ishlab chiqarish jarayoni tugaguniga qadar davom etadi;

– mehnat bozoriga mehnat sharoitlari va korxonadagi ijtimoiy muhit ta’sir ko‘rsatadi. Kishilar o‘z mehnat qobiliyatini sotar ekanlar, mehnatning murakkabligi va sog‘liqqa ta’siri, mehnat jamoasi a’zolarining o‘zaro munosabati qandayligi bilan qiziqadi;

– mehnat bozoriga jamiyatda amal qiladigan qonunchilik tizimi, turli davlat va ijtimoiy tashkilotlar ham ta’sir ko‘rsatadi. Kasb-hunar ta’limi, davlatning bandlik siyosati, kadrlar tayyorlash dasturlari, tadbirkorlar uyushmalari, kasaba uyushmalari kabilar shular jumlasidandir.

Bozordagi mehnatning bahosiga davlat eng kam ish haqi miqdorini belgilash orqali ta’sir ko‘rsatadi.

Mehnat resurslari, mehnat bozori faoliyati va bandlik O‘zbekiston Respublikasining 1995-yil 21-dekabrda qabul qilingan «Mehnat kodeksi» va 1998-yil 1-mayda qabul qilingan «Aholini ish bilan ta’minlash to‘g‘risida»gi Qonuni va boshqa qonun hamda huquqiy me’yoriy hujjatlar orqali boshqariladi.