Turizm va madaniy meros xalqaro universiteti huzuridagi buxoro turizm va madaniy meros texnikumi

Klasterlar — avtonom tizimlarga (komterlarning) nisbatan umumiy disklar xotirasi (umumiy fayl tizimlari bilan), mashinalararo munosabat vositalari va ma’lumotlar bazasi yaxlitligini qo‘llab quvvatlashning jamuljamligini aks ettiruvchi hisoblash tizimi. Klasterlarni qo‘llash tizim foydaliligi va ishonchliligini oshiradi, bitta kompyuterning to‘xtab qolish holatida uning ishini o‘ziga boshqasi oladi. Foydalanuvchi nuqtai nazaridan klaster yagona tizim sifatida haraatlanadi.
Bu arxitekturalar bir-birini rad etmaydi, arxiteturaning bir qismi uchun “mijoz-server”dan foydalanish boshqa resurslar uchun tarqatilgan hisoblashni olib borish bilan birlashtirilishi mumkin.
Taqsimlangan tizimni tuzishda eng birinchi vazifa - qanday resurs shakllari taqsimlanishini belgilash bo‘lishi shart. Hissoblash kuchini bo‘lish kerak bo‘lgan holatda, taqsimlangan hisoblash tizimi yoki “mijoz-server” arxitekturasi ko‘rib chiqiladi. Agar tizim ma’lumotlarning juda katta oqimi va ularni saqlashni qayta ishlashni amalga oshirsa, unda klaster mexanizmlari tahlil qilinadi.
«Mijoz-server» texnologiyalari axborot tizimni tashkil etuvchi ixtisosliklar tamoyiliga asoslanadi. Bunda ikki turdagi komponent: server va foydalanuvchining ish o‘rni (Desktop) belgilanadi.
Server—ixtisoslashtirilgan yoki umumiy vazifalarni echish uchun xizmat qiladigan dasturiy ta’minotdir.
Foydalanuvchining ish o‘rni – bu konkret foydalanuvchi vazifasini echish uchun, masalan, tizimning foydalanuvchi interfeysini amalga oshirish uchun xizmat qiladigan axborot tizimi komponentlaridir.
«Server» atamasi ikki tomonlama talqin qilinishi mumkin: ham konkret kuchli ajratilgan kompyuter, yoki xizmatlardan bittasini amalga oshiradigan dasturiy ta’minot. Ushbu bobda ayrim vazifalarni mustaqil bajarishni ta’minlaydigan dastur server deb ataladi. Bunda vazifa ajratilgan kompyuterda ham ishchi stansiyasida ham bajarilishi mumkin. Oxirgi qaror ko‘pincha tizimni ishlab chiqaruvchilar tomonidan foydalaniladi.
“Mijoz-server” arxitekturasini tanlashda, birinchi navbatda, qaror serverlarga ko‘chiriladigan vazifalar ro‘yxati hajmini aniqlash zarur. Odatda, bu vazifalar umumiy kirishni yoki ko‘proq hisoblash kuchini talab etadigan bo‘lishadi. Quyida server sifatida eng ko‘p foydalaniladigan axborot xizmatlari ro‘yxati keltirilgan.
Domen serveri tarmoq segmenti foydalanuvchilari ro‘yxatini, shuningde, ularning kirish huquqini belgilaydi. Birlashish monitoringini amalga oshiradi. “Mijoz-server” tamoyili bo‘yicha ishlaydigan istalgan tarmoq operatsiyasining yadrosi hisoblanadi.
Fayl-server fayl shaklidagi axborotni unga taqsimlangan kirish maqsadida saqlash uchun xizmat qiladi. Ularning har biriga kirishga nazoratni amalga oshiradi. Fayl-server sifatida shaxsiy disk masofada foydalanishga ruxsat beradigan istalgan kompyuter xizmat qilishi mumkin. Biroq, ko‘plab tarmoq operatsiya tizimlari fayl-serverni boshqarish uchun qo‘shimcha servislarning katta miqdorini taqdim etadi.
Ma’lumotlar bazasi serveri saqlash, qayta ishlash va strukturalangan axborotga kirishni ta’minlashga xizmat qiladi. Bugungi kunda qarorlar uchun eng ko‘p SQL so‘rovlar tilini qo‘llab quvvatlovchi ma’lumotlarning relyasion bazasi serverlari foydalaniladi. Ularga SUBD ORACLE, Microsoft SQL, DB2, SYBASE kiradi.