|
4. Narxlash modellari
-bannerlarni joylashtirish narxlari. Internet tarmog‘ida
reklamalar joylashtirishni narxlashning bir qancha modellari mavjud.
a) Belgilangan oylik to‘lov asosida joylashtirish FFA (Flat Fee Advertising) —
reklamalarni joylashtirishning eng keng tarqalgan narxlash usuli bo‘lib, bu modelda
namoyishlarning soni va unga bo‘lgan murojaatlar hisobga olinmaydi. Ko‘pchilik veb-
sahifalar reklama beruvchining bannerini o‘zlarining bir yoki bir nechta sahifalariga
belgilangan oylik to‘lov asosida joylashtirishga intiladilar. Bu narx sahifaning
ommabopligi, reklamaning joylashgan va egallagan o‘rni kabi bir qancha omillar
asosida belgilanadi.
b) Mingta namoyishlari uchun to‘lov asosida joylashtirish CPM (cost per
thousand, M-rim ming raqami) — yana bir keng tarqalgan narxlash modellaridan biri
bo‘lib, bu reklamaning mingta namoyishlari uchun to‘lovdir. Bu modelda to‘lov
maxsus hisoblagich programma hisoblab boradigan namoyishlar soniga qarab amalga
oshiriladi. Foydalanuvchining brauzeri bannerni yuklagan, ammo foydalanuvchining
o‘zi uni ko‘rmagan hollarda ham sistema namoyish amalga oshirildi deb hisoblaydi.
Bu kabi hollar banner sahifaning quyi qismida joylashganda foydalanuvchi sahifani
ochib, ammo oxirigacha pastga tushmaganda yoki sahifa yuqorisidagi banner sekin
ochilib foydalanuvchi uni kutib o‘tirmasdan pastdagi ma’lumotlarga e’tibor berganda,
yoki brauzerdan bannerlarni ko‘rinmaydigan qilib o‘rnatib qo‘ygan holatlarda ro‘y
berishi mumkin bo‘lib, ularni inobatga olish lozim.
Ko‘pgina veb-sahifalarda “Рeклама на сайтe” tugmasi mavjud bo‘lib, uning
yordamida narxlar va bannerlarga qo‘yilgan talablar haqidagi ma’lumotni olish
mumkin. Quyida eng ommabop deb hisoblangan ba’zi veb-sahifalarga bannerlarni 100
000 namoyishlar soni bilan joylashtirish narxlari keltirilgan.
Ba’zi sahifalarga reklama bannerlarini faqat 33 000 ta namoyishlar soni bilan
joylashtirish mumkin. Bunda uchta banner navbat bilan almashinib turadi.
Bu bosqichlarni amalga oshirgandan so‘ng reklama beruvchi o‘z e’lonlarini bir
vaqtning o‘zida bir yoki bir nechta veb-sahifalarga joylashtirishi mumkin bo‘ladi. Shu
390
bilan birga, internet reklamalarining yana bir qancha turlari mavjud. Misol tariqasida
bayriklar (o‘z-o‘zidan chiquvchi reklama oynachasi), elektron pochta jo‘natmalari,
kontekstli reklamalarni keltirish mumkin. Albatta reklama beruvchi ularning
hammasidan kompleks tarzda foydalanishi ham mumkin, ammo bu bir tarafdan
reklama byudjetining ortishiga olib kelsa, ikkinchi tomondan jiddiy tayyorgarlikni
talab qiladi.
Boshqa davlatlar bilan solishtirganda mamlakatimizda Internet reklamalarni
ishlab chiqish, yo‘lga qo‘yish borasida hali bir qancha muammo va kamchiliklar
mavjud. Ularning eng asosiylari sifatida quyidagilarni ko‘rsatish mumkin:
1. Reklama beruvchilarning internet reklamalari to‘g‘risida yetarli ma’lumotlarga ega
emasligi;
2. Internet reklama bozorining yaqindagina vujudga kelgani va hozirgi
rivojlanish darajasi past ekanligi;
3. Internet foydalanuvchilar soni nisbatan kamligi, shahardan tashqari
foydalanuvchilar Internetga ulanishda ayrim qiyinchiliklarga duch kelishi;
4. mamlakatimizda internet marketing va elektron tijorat rivojlanishi nisbatan
past darajada ekanligi;
5. Bevosita reklama faoliyati bilan shug‘ullanuvchi, maxsus bilim va
ko‘nikmalarni egallagan mutaxassislarning yetishmasligi.
Yuqorida aytib o’tilgan Internet reklamasi tashkil qilishdan tortib uning
boshqarilishigacha bo’lgan jarayonlarni hozirgi kunda mehmonxonalarda tadbiq qilish
juda samarali natijani beradi deb o’ylayman. Chunki bugungi kuga kelib barcha
bajariladigan kasbiy faoliyat ishlarining hamda kundalik hayotda internetning o’rni
yuqori bo’lib qolgan. Shu bois, mehmonxona faoliyatini rivojlantirishda reklamaning
aynan internet bilan bog’liq qismiga ko’proq e’tibor qilish talab qilinib kelinmoqda.
Buning uchun mehmonxonaning asosiy veb-sahifasining mavjudligi hisobga olish
kerak. Nafaqat veb-sahifa, balki butunjahon bronlash saytlarida ham o’z o’rniga ega
bo’lishini ko’zda tutish kerak. Bundan tashqari, millionlab mijozlariga ega bo’lgan
Facebook, Instagram saytlarida ham profilning bo’lishi yanada yaxshi natija beradi.
Bularning hammasi mehmonxonaning rivojlanishiga hamda o’z mijozlariga ega
bo’lishi uchun internet reklamaning to’g’ri yo’lga qo’yilishiga bog’liq.
Mehmonxonalar rivojlanishi bilangina emas, O’zbekiston turizmini yanada
barqarorlashishiga tayanib, turistlar sonini ko’paytirishga hamda yangi ish o’rinlarini
oshirish uchun ko’plab chora – tadbirlar olib borilmoqda. Buning isboti sifatida, 2017-
yilning 3-oktabr kuni O’zbekiston Republikasining Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev
Iqtisodiyotda o’z ta’sirini o’tkazayotgan Turizm sohasini yanada rivojlantirish
yuzasidan yig’ilish olib bordi. Yig’ilishda mamlakatimizda turizmni izchil
rivojlantirish
istiqbollari,
sayyohlik
ob`yektlaridan
samarali
foydalanish,
ko'rsatilayotgan xizmat turlari sifatini oshirish, yurtimizga tashrif buyurayotgan
sayyohlar oqimini ko'paytirish masalalari o’rtaga tashlandi. 2017-yilning 9 oyi
davomida O’zbekiston turizmining o’sish ko’rsatkichlari ko’rib chiqildi. O’tgan yilga
nisbatan qariyb 1 million 800 ming sayyoh (17% yuqori) yurtimizga kelganligi qayd
etildi. Natijada Turizm ko’rsatkichlari keyingi yillarda o’sishiga yo’naltirilgan g’oya,
takliflar yuzaga chiqmoqda. Bulardan biri Turizm sohasida Internet reklamani
kengaytirish yo’llari hisoblanadi.
391
Do'stlaringiz bilan baham: |
