Turizm asoslari


 ‘zbekiston Respublikasining turizm



Download 6,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/61
Sana13.02.2022
Hajmi6,79 Mb.
#446936
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   61
Bog'liq
Turizm asoslari (Murodjon Mirzayev, Mahbuba Aliyeva)

1.3. 0 ‘zbekiston Respublikasining turizm
t o ‘g ‘risidagi davlat siyosati
(m e ’yoriy hujjatlar asosida)
M a m la k a tim iz d a tu r iz m ishiga M u staq illik n in g d astlab k i 
vaqtlaridanoq asosiy davlat siyosati darajasida qaraldi. Soha rivoji 
uchun barcha zarur tashkiliy — huquqiy mexanizm vujudga keltirilib, 
m uhim m e’yoriy hujjatlar qabul qilindi va bu ish hozirda ham davom 
e tm o q d a . M a m la k a tim iz d a tu riz m n in g ra v n a q i, u n i yangi 
pog‘onalarga ko‘tarish, yurtim izni jahon turizm markazlaridan biriga 
aylantirish uchun a w a lo huquqiy zamin yaratish lozim edi. Shu 
bois, 0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining m a zk u ry o ‘nalishga 
ta a llu q li q o n u n va k o d e k s la ri, 0 ‘z b e k isto n R esp u b lik asi 
Prezidentining turizm ga oid qator Farmonlari, qarorlari, Respublika 
V azirlar M ahkam asining qarorlari, Adliya vazirligining va boshqa 
m utasaddi davlat id o ralarining yo‘riqnoma, ko‘rsatm a va tartiblari
www.ziyouz.com kutubxonasi


ishlab chiqilib, hayotga tatbiq etildi. Shulardan kelib chiqqan holda, 
m azkur hujjatlarni o ‘rganish va tahlil qilishni quyidagi tem atikalar 
bo'y icha am alga oshirish maqsadga m uvofiqdir, — deb o ‘ylaymiz:
l. 
Q ‘zbekiston Resnublikasi Qliv M ailisining turizm ga oid oonun 
va kodekslari
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy M ajlisining 1997-yil 24-apreIda 
qabul qilgan «O'zbekiston Respublikasi soliq kodeksi» va unda turizm
sohasiea oid im tivozlar.
Ushbu Kodeks 11 bo‘lim , 41 bob va 134 m o d d ad an iborat bo‘lib, 
uning asosiy vazifasi — 0 ‘zbekistonda soliq tizim ining huquqiy 
asoslarini, soliq to ‘Iovchilarning huquqlari h a m d a m ajburiyatlarini 
belgitaydi, soliq ishlarini yuritish tartibotini va soliq haqidagi qonun 
hujjatlarini buzganlik uchun javobgarlikni ta rtib g a solib turadi. 
Kodeksda yuridik va jism oniy shaxslardan olin ad ig an darom ad 
(foyda) solig‘i, q o ‘shilgan qiym at solig‘i, aksiya solig‘i, yer osti 
boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq, ekologiya solig‘i, suv 
resurslaridan foydalanganlik uch u n soliq, m o l-m u lk solig‘i, yer 
solig‘i, reklama solig‘i, avtotransport vositalarini olib sotganlik uchun 
soliq, shuningdek, turli yig‘im lar haqida ham fikr yuritiladi. Kodeksda 
soliq to ‘lash bilan b ir qato rda faoliyatning ay rim turlari (xususan, 
turizm faoliyati)ga soliq to'lashda imtiyozlar ham berilgan. Jum ladan,
8 -b o b « D aro m ad (foyda) solig‘i b o ‘y ic h a im tiy o z lar» , - deb 
nom lanib, uning 31-m oddasi 12-qismida: «S am arqand, Buxoro, 
Xiva va Toshkent shaharlarida yangi tashkil etilg an, tu rizm faoliyati 
bilan shug'ullanadigan yuridik shaxslar tuzilgan paytdan boshlab 
birinchi darom ad orttirgunga qadar, lekin u zo g ‘i bilan ro ‘yxatdan 
o ctgan vaqtdan e ’tiboran uch yilgacha. S am a rq a n d , Buxoro, Xiva 
va T oshkent shaharlarida turistik faoliyat b ilan shu g ‘ullanuvchi 
yuridik shaxslar foyda olgan birinchi yili 50 % , ikkinchi yili 75%, 
u chinchi yildan boshlab 100 % m iqdorida soliq t o ‘laydi», — deyiladi.
K o d eksn in g 2 1 -b o b i « Q o ‘sh ilgan q iy m a t so lig ‘i b o ‘y ic h a 
imtiyozlar», - deb nom lanib, uning 71 -m oddasi 21 -qism ida «turistik
— eksk ursiy a x iz m atlari» q o ‘sh iîgan q iy m a t so lig ‘id an o zo d
qilinganligi bayon qilingan. Shuningdek, 28-bobi «M ol-m ulk solig‘i 
stavkalari va im tiyozlar», - deb nom lanib, u n in g 92-m oddasida: 
«Sam arand, Buxoro, Xiva va Toshkent sh ah arla rid a yangi tashkil
www.ziyouz.com kutubxonasi


etilgan, turizm faoliyati bilan shug‘ullanayotgan yuridik shaxslaming 
m ol-m ulkiga, tashkil etilgan vaqtidan e ’tiboran dastlabki foyda 
olgunga qad ar, lekin ular ro ‘yxatdan o‘tgan vaqtdan e ’tiboran uch 
yildan o rtiq b o ‘lm ag an m u d d atg a. A na shu yuridik sh ax slar 
belgilangan im tiyozli davrdan keyin bir yil o ‘tgunga qadar tugatilgan 
taqdirda soliq sum m asi ularning butun faoliyati davri uchun to 'liq
m iqdorda u nd irib olinadi», - deyiladi.
K odeksning 31-m oddasi «Yer solig‘i stavkalari va im tiyozlar»,
- deb n o m lan ib , u ning 101-m oddasida soliq solinm aydigan yer 
uchastkalariga: «tarixiy-m adaniy aham iyatga molik yerlar (tarixiy- 
m adaniy q o ‘riq x o n a la r, x o tira b o g ‘lari, sag‘an alar, arxeologiya 
yodgorliklari, ta rix va m ad an iy at yodgorliklari egallagan yerlar) 
k ir itilg a n . S h u n in g d e k , d a v la t q o ‘r iq x o n a la r i, m illiy va 
d en d ro lo g iy a b o g ‘lari, b o ta n ik a bog‘lari, ixo ta d a ra x tz o rla ri 
egallagan y e rla r; spo rt in sh o o tlari, stadio nlar, suzish h avzalari, 
o n alar va b o la la rn in g dam olish va sog‘lo m lashtirish jo y lari, 
sa n a to riy -k u ro rt m uassasalari, d am olish uylari egallagan y erlar 
ham soliq t o ‘la sh d a n ozod etiladi.
K odeksning 102-moddasi «Y erso!ig‘i to ‘lashdan ozod qilingan 
soliq to ‘lovchilar», — deb nom lanib, uning 7-qismida: «Sam arqand, 
Buxoro, Xiva va T oshkent shaharlarida yangi tashkil etilgan turistik 
faoliyat b ilan shug‘ullanuvchi yuridik shaxslar — tashkil etilgan 
paytdan e ’tib o ra n birinchi foyda olgunga qadar, biroq bu m uddat 
ular ro ‘yxatdan o ‘tkazilgan paytdan e’tiboran uch yildan oshmasligi 
lozim», — deyiladi. Keyingi yillarda kodeksning b a ’zi m oddalariga 
o ‘zgartirishlar va yangiliklar h am kiritildi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005-yiI 20-iyunda 
qabul qilgan «M ikrofirm alar va kichik korxonalarni rivojlantirishni 
rag‘batlantirish borasidagi q o ‘shim cha ch o ra-tad b irla rto ‘g‘risida»gi 
farm onida h a m soliq masalasiga e ’tibor qaratilib, 2005-yilning 1- 
iyulidan b o sh lab m ikrofirm alar va kichik korxonalar budjetdan 
tashqari P ensiya ja m g ‘arm asi, R espublika yo‘l jam g‘arm asi va 
M aktab ta ’lim i jam g‘arm asiga majburiy ajratm alar to klash o ‘m iga 
yagona soliq to ‘lovi joriy etildi. Shunga muvofiq, turizm faoliyati 
bilan shug‘ullanuVchi yuridik subyektlar uchun yagona soliq to io v i 
stavkasi 13 % etib belgilandi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy M ajlisining 1997-yil 2 6 -d ek ab rd a 
qabul qilgan «Boixona Kodeksi».
U shbu kodeks 11 bo‘lim, 19 bob va 198 m oddadan ib o rat b o ‘lib, 
jum ladan, uning 1-bo‘limi — um um iy qoidalar (bojxona ishi, hu d u d i, 
qo n u n hujjatlarining amal qilish ta rtib i, asosiy tu s h u n c h a la r va 
boshqalar), 2 -b o ‘limi - tovarlar va tran sp o rt vositalarini 0 ‘zbekiston 
Respublikasi bojxona hududidan o lib o ‘tish tartibi, 3 -b o ‘lim i — 
bojxona n a z o ra ti, rasm iylashtirilishi va to ‘lovlari, 6 - b o ‘lim i — 
dastlabki operatsiyalar, 7-b o ‘lim i — boj im tiyozlari, 8 -b o ‘lim i — 
nazorat ostida tovarlar yetkazib berish tartibi, 9 -b o ‘limi — bo jx o n a 
haqidagi q o n u n hujjatlarini buzganlik u ch u n javobgarlik, 10-bo‘Umi
- bunday ishlarni yuritish, 11-bo‘lim i — jazo berish to ‘g ‘risidagi 
qarorlarni ijro etish, - deb n o m lan ib , h ar bir ko‘rsatib o ‘tiIgan 
bo‘lim larda tu rizm faoliyatida to ‘q n ash kelishi m um kin b o ‘lgan 
qoidalar bayon etiladi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy M ajlisining 1999-yil 2 0-avgustda 
qabul qilgan «Turizm to V ris id a » ^ O o n u n i.

Download 6,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish