Tuproq unumdorligini oshirishda biotexnologiya reja

Mikrobiologik preparatlarni qo‘llash samaradorligi

• B) Fosforning organik shakllarini parchalab uni o‘simlik o‘zlashtiradigan holatga o‘tkazuvchi spora hosil qiluvchi bakteriyalar (Basillus megaterium) ekilayotgan uruglar bilan aralashtirilib tuproqqa kiritilganda o‘simlik hosildorligini 10%dan ortiq ko‘payishi mumkin. Bu bakteriya ildiz o‘simlikni yaxshilaydi, chunki Bas.megaterium tiamin, biotin, piridoksin, pantoten kislotasi, nikotin kislotasi, vitamin V12 kabi fiziologik aktiv moddalarni ishlab chiqaradi.

Mikrobiologik preparatlarni qo‘llash samaradorligi

• V) O‘simliklar azotlik oziqlanishini

yaxshilash maqsadida ko‘k-yashil

suv o‘tlaridan foydalanish ham ko‘p

mamlakatlarda o‘rganilgan.

Bu mikroorganizm kulturasini tuproqqa kiritishni algolizatsiya deb nomlangan. Hozirgi kunda molekulyar azotni o‘zlashtiradigan 130 turdan ortiq ko‘k-yashil suv o‘ti aniqlangan. Bu usuldan O‘zbekistonda ham g‘alla, paxta, pomidor, bodring ekilgan joylarda (qator tumanlarda) O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi mikrobiologiya instituti xodimlaridan alohida bir guruxi samarali ishlar olib borishgan va olib borishmoqda. Algolizatsiya bizning sharoitimizda sholchilikda kam o‘tkaziladi, chunki sholiga yetarli miqdorda azotli o‘git beramiz.

Mikrobiologik preparatlarni qo‘llash samaradorligi

• Ammo, Vetnam, Hindiston, Xitoyda ko‘p ishlatiladi. Ular ko‘proq suv paparotnigi Azollani shu maqsadda ishlatadilar. Azollani kichikroq suv xavzasida ko‘paytirib, uning suspenziyasini suv bilan yuborishadi. Suv yuzi azolla ko‘payishidan yashil ko‘rpadek bo‘lib qoladi. Issiq ko‘tarilganda azolla o‘ladi (sholi ruvaklash vaqtlarida) minerallashadi. Uni o‘simlik o‘zlashtirish, natijasida hosildorlik oshadi. O‘simliklar hosildorligi oshishida kremniyning ahamiyati ham juda katta. Ammo, tuproqdagi alyuminiy silikatlari o‘simlikka o‘zlashtirilmaydi. Uni o‘zlashtirish uchun parchalash lozim. Alyumosilikatlar CO2 va kislotalar ta’sirida parchalanadilar. Shu maqsadda V.G.Aleksadrov Basillus mukilaginosus siliksus bakteriyalaridan foydalanishni tavsiya etgan. Tekshirishlar «silikat»li bakteriyalar preparati ham samara berganini ko‘rsatgan.