Тщртинчи ыисм

4-bob. Harakat tenglamalarini integrallash 

 

Tayanch  tushuncha  va  iboralar:  Bir  o’lchamli  harakat,  finit  harakat,  infinit 

harakat, finit harakat davri, potensial egri chiziq, harakat tenglamasini integrallash, 

ta’sir  integrali,  inersiya,  inersial  sanoq  sistemalari,  ikki  jism  masalasi,  keltirilgan 

massa,  markaziy  maydon,  Kepler  masalasi,  markaziy  maydondagi  sochilish 

jarayonlari,  sochilish,  kesimi,  to’qnashish  jarayonlari,  sochilish  jarayonlariga 

misollar, bog’lanishlarning turlari, bog’lanish bor hol uchun Lagranj funksiyasi 

 

 

Mazkur  bobda  nazariy  mexanikadagi  eng  soda  harakatlardan  biri  –  erkinlik 

darajasi  birga  teng  bo’lgan  moddiy  nuqta  harakati  hisoblangan  bir  o’lchovli 

harakat ko’rib o’tiladi. Shuning davomida markaziy potensial maydondagi harakat 

va  uning  grafik  tahlili  va  ularni  kelib  chiqish  shartlari  batafsil  kelitirib  o’tilgan. 

Bobning  ikkinchi  mavzusi  esa  markaziy  maydon  hisoblangan  Kulon  maydoni  va 

---

 

9 

uning  xossalarini  o’rganishga  bag’ishlangan.  Mazkur  bobda  Kulon  maydonidagi 

moddiy  nuqta  harakat  tenglamasini  integrallshdan  kelib  chiqadigan  sayyoralar 

harakati uchun aniqlangan Kepler qonunlari ta’riflangan.