Тщртинчи ыисм

---

 

 

O’zbekiston Respublikasi 

oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi 

Andijon davlat universiteti 

Fizika kafedrasi

 

 

 

 

 

“Nazariy mехanika” fanidan 

 

 Ma’ruza matni 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tuzuvchi:                                             f-m.f.n. X.madaminov 

 

 

 

Аndijоn – 2017 

 

 

 

 

 

---

 

2 

1-bob. Moddiy nuqta dinamikasi 

 

Tayanch  tushuncha  va  iboralar:  Erkinlik  darajasi,  umumlashgan  koordinatalar, 

Lagranj  funksiyasi,  ta’sir  integrali,  umumlashgan  tezlik,  Nyuton  qonunlari, 

inersiya,  inersial  sanoq  sistemalari,  Galiley  invariantligi,  erkin  jism  tushunchasi, 

erkin  jism  uchun  Lagranj  funksiyasi,  bog’lanishlar,  bog’lanishlarning  turlari, 

geometrik  bog’lanishlar,  kinematik  bog’lanishlar,  bog’lanish  bor  hol  uchun 

Lagranj funksiyasi 

 

 

Mazkur  bobda  nazariy  mexanikaning  dastlabki  tushunchalariga  ta’rif  berilgan  bo’lib, 

fanning  maqsadi,  vazifasi,  fizikaviy  fanlar  tizimida  tutgan  o’rni  va  boshqa  fanlar  bilan  aloqasi 

to’g’risida so’z yuritiladi. Bundan tashqari “Nazariy mexanika” fanidan talabalar uchun reyting 

ballari  va  uning  taqsimoti  to’g’risida  gapirib  o’tish  ham  shu  bobning  dastlabki  darsida  ko’zda 

tutilgan. Mazkur bobda mavzular quyidagi ketma-ketlikda bayon etiladi:  

Kirish. Fizik hodisalarning turli sanoq sistemalarida invariantligi va ularning matematik 

ifodasi. Galiley va Lorents almashtirishlari.