Trpreport 2020 Uzbekistan uz

TURIN JARAYONI 2018
–2020 O’ZBEKISTON | 27 
O'z tadqiqotlarida Iqtisodiy tadqiqotlar markazi (2013)
57
shuni qayd etdiki, O'zbekistondagi ishchi kuchi 
taklifi yoshlarning mehnat bozori segmentidagi talabdan sezilarli darajada oshgan va bu kadrlar 
tayyorlash va ularning sifatidagi nomutanosiblik tufayli jiddiy ahamiyat kasb etmoqda.
Masalan, Namangan va Jizzax shaharlaridagi fokus-guruh ishtirokchilari ta'lim sohasidagi ikkita keskin 
muammoni ta'kidladilar. 
Birinchidan
, ko'plab kollej bitiruvchilari o'zlari tayyorlagan ishni bajarish uchun 
mahorat va bilimga ega emaslar. Ikkinchi muammo - bitiruvchilarni o'qitganliklari va zamonaviy 
texnologiyalardan foydalangan korxonalar uchun aslida zarur bo'lgan ko'nikmalar o'rtasidagi nomuvofiqlik. 
Jahon bankining 2013 yilgi tadqiqoti shuni ko'rsatdiki, sanoat korxonalari mavjud ishchi kuchlari orasida 
talab qilinadigan ko'nikmalarni aniqlashda eng katta qiyinchiliklarga duch kelishgan, 49% esa yuqori 
ma'lumotga ega bo'lgan malakali ishchilarning etishmasligi haqida xabar berishgan. 
Ta'lim tizimi va biznes o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikning yo'qligi bitiruvchilar o'rtasida amaliy ko'nikma va 
malakalarning etishmasligiga olib keldi. Bu, shuningdek, ish beruvchilar va ta'lim va kasb-hunar ta'limi 
dasturlarini ishlab chiquvchilar o'rtasidagi muloqot va teskari aloqa darajasining pastligidan dalolat 
beradi
58
. 
Kasb-hunar kollejlari talabalarining mahoratini ish beruvchilar ehtiyojlariga mos kelishini ta'minlashning 
dolzarbligini hisobga olgan holda, milliy malakaviy tizimni joriy etish hukumat tomonidan amaliyotchilar va 
turli sektor vakillari bilan yaqin hamkorlikda oldinga tashlangan muhim qadam bo'ladi. 
Shunday qilib, hozirgi paytda O'zbekistondagi kasb-hunar ta'limi muassasalari, kasb-hunarga o'qitish 
markazlari va ish beruvchilar o'rtasidagi o'zaro aloqalarni kuchaytirishning samarali mexanizmlarini joriy 
etish bo'yicha olib borilayotgan chora-tadbirlar ish beruvchilarning ehtiyojlari va iqtisodiyot tarmoqlari 
talablarini hisobga olgan holda kasb-hunar ta'limi muassasalarida malakali kadrlar tayyorlashga xizmat 
qiladi. 
B.1.3 Alohoida muammolar va imkonliyatlar: migratsiya 
O'zbekistonda migratsiya mehnat bozoridagi sifat va miqdor o'zgarishiga ta'sir qiluvchi omillardan biridir. 
Ma'lumki, ishchi kuchi harakati ham O'zbekiston uchun, ham qabul qiluvchi mamlakat uchun hayot 
darajasi va samaradorlikka ta'sir qiladi. 
Yuqorida keltirilgan dalillar shuni ko'rsatadiki, bugungi kunda O'zbekistonda rasmiy va norasmiy 
sohalarda yangi ish o'rinlari yaratish mamlakat aholisining tez o'sish sur'atlariga mos kelmayapti. 
Tashqi mehnat migratsiyasi agentligining ma'lumotlariga ko'ra, 2019 yilda respublikadan mehnat 
migratsiyasi uchun ketganlar soni 2 460,2 ming kishini tashkil etdi, ya'ni mehnatga layoqatli yoshdagi har 
sakkizinchi fuqaro yoki ishchi kuchining 12,9% mehnat muhojirlari hisoblanadi
59
. 
Tashqi mehnat migratsiyasini yuqori 
ko’rsatkichda bo’lishining asosiy sabablari.
2018 yil dekabr oyida mamlakat hududlarida mehnat migratsiyasi muammolarini o'rganish bo'yicha 
o'tkazilgan sotsiologik so'rov natijalari shuni tasdiqlaydiki, iqtisodiyot tarmoqlarida ish joylarining 
etishmasligi va ish haqining nisbatan pastligi ko'plab mutaxassislarni chet elga ish izlashga undaydi (20-
rasmga qarang)
60
.
57
Iqtisodiy tadqiqotlar markazi (2013). O'zbekistonda ish bilan ta'minlash: muammolari va istiqbollari. Toshkent. 
58
Ajwad et al. (2014). «The Skills Road: Skills for Employability in Uzbekistan». World Bank. Washington, DC. Hisob-kitoblar Jahon 
banki va GIZning "O'zbekistondagi ish, ko'nikma va migratsiya" 2013 yildagi tadqiqotlari ma'lumotlariga asoslanadi.
59
Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi ma
’lumoti
60
O'zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi huzuridagi Respublika Bandlik va mehnatni muhofaza qilish 
ilmiy markazi ma'lumotlari.2019 

---