Transportda ortish-tushirish ishlarini tashkil etish

2.12-rasm. Aylanuvchi strelali kranlar:
a-temir yo‘lida yuradigan dizel-elektor kran KDE-161:
1-aylanmaydigan platforma; 2-ikki o‘kli aravacha; 3-chikarib ko‘yiladigan domkratli tayanch; 4-ilashma;
5-avtoulagich; 6-tayanch aylanmasi;7- aylanuvchi platforma; 8-kabina; 9-yuk ko‘tarish strelasi; 10-strela
polispasti;
b-yuk ko‘tarish egri chiziklari; d-avtokran KS-3571.
Aylanmaydigan platformaning aylana tayanchiga aylanuvchi platforma
montaj kilingan bo‘lib, u 360 aylanadi. Aylanuvchi platforma ustiga o‘rnatilgan
kabina ichida dizel-generator kurilmasi o‘rnatilgan bo‘lib, u elektr energiyasini
ishlab chikaradi. Ishlab chikarilgan elektr energiyasi kranning yuk ko‘tarish,
strelani ko‘tarish va tushurish, platformani aylantirish va kranning xarakatlantirish
mexanizmlarining elektr dvigatellariga kabellar orkali uzatiladi. Kranda bunday
ko‘p motorli dizel-yuritmani o‘rnatilishi, uning ishchi operatsiyalarini parallel
bajarish imkoniyatini beradi. Kran tashki elektr tarmog‘idan (380 V, 50 Gs)
yumshok kabel orkali xam ishlashi mumkin.
Kranning yuk ko‘tarish mexanizmini ikki barabanli bo‘lib, uni ikki arkonli
greyferlar bilan jixozlanish imkoniyatini beradi. Kranni xarakatlantiruvchi
mexanizmi aylanmaydigan platformaga o‘rnatilgan elektr dvigateldan va aylanma
xarakatni g‘ildirak o‘klariga uzatadigan tishli uzatgich (zubchatoy peredachi)dan
iborat. Kranning aylanuvchi platformasiga sharnir va blokli polispast yordamida

---

74
strela montaj kilingan. Blokli polispast yordamida strela kanotini o‘zgartirish
mumkin. Strela kanotini o‘zgarishiga muvofik kranning yuk ko‘tarishi xam
o‘zgaradi (2.12-rasm, b). KDE-161 kranni yuk ko‘tarish arkonlari, to‘kiluvchan
yuklar uchun ikki jag‘li greyfer, dumalok yog‘ochlar uchun greyfer kamragich va
elektr magnit plita bilan jixozlanishi va ular yordamida donali, to‘kiluvchan,
o‘rmon yuklarini xamda po‘lat va cho‘yan buyumlarni ortish-tushirish va ombor
ishlarini yukori unumdorlikda bajarilishi mumkin. Ba’zi bir temir yo‘lda yuradigan
strelali kranlarning tavsifnomasi 2.3-jadvalda ko‘rsatilgan.
2.3-jadval