Transportda ortish-tushirish ishlarini tashkil etish

4.7-rasm. Inersiyali yuk tushirish mashinasi:
1-ko‘prmk platforma; 2-surilma tirak; 3- kirgizma relsli etak kuluflari;4- kalkon sikkich; 5-boshkarish
pulti; 6- surilma nov; 7-stabilizator;8-tayanch uzeli; 9-debalans ko‘zg‘atgich; 10-tayanch lichagi;11-
komplekt purjinalar.
Bulardan tashkari, inersiyali yuk tushirish mashinasining jixozlar komplekti
gidrosistemaning nasos stansiyasidan, debalans yuritmasi dvigatelini ta’minlash
agregatidan va elektr taksimlash taxtasi (shiti)dan xam iborat.
Ko‘prik platformadagi izi 1520 mm li temir yoyining bir relsining satxi,
uning ikkinchi relsning satxidan 265 mm ga balandrok kilib kurilgan, bu esa o‘z
navbatida yukning to‘kilish tomoniga vagonni 10° doimiy ko‘ndalang kiyalikda
bo‘lishini ta’minlaydi.
YUkni (doni) tushiriladigan vagon ko‘prik-platforma ustiga olib keltirib
ko‘yiladi. Operator tugmani bosib yordamchi mexanizmlar guruxini ishga
tushiradi. Vintli mexanizmlar rels osti chukurchasidan surilma tirakni tepaga
ko‘tarib chikaradi va vagonning avtoulagichlariga tig’iz joylashtirib, vagonni
ko‘prik platformaning o‘rtasiga surib keltiriladi. Gidravlik kisish mexanizmi
surilma tirakni avtoulagich bilan biriktiradi. Gidroyuritma yordamida etak kulflari
xamda stabilizatorlar yig‘ishtirib olinadi ko‘prik platforma tebranma jarayonlar
uchun tayyor boiadi. Bu operatsiyalarni bajarish paytida, vagon eshiklarini ochib
va maxkamlab ko‘yish, kabul kilish bunkerining surilma navini vagon eshigi ostiga
o‘matish va tasmali konveyerlarni ishga tushirish kabi operatsiyalar, birgalikda
bajariladi. G‘alla kalkonini vagon ichiga sikib tepaga ko‘tarilganida kabul kilish
bunkeriga 15-20 t don o‘z-o‘zidan erkin to‘kilib tushadi. So‘ngra operator debalans
yuritmasi dvigatelini ishga tushiradi. Dastlab vagonning tebranishlar chastotasi bir
dakikada 90-100 marotabani, amplitudasi esa 35- 40 mm ni tashkil etadi. Keyinrok
esa donni to‘kilib tushish jadaliligi kamayib borgan sayin tebranishlar amplitudasi
va chastotasi bir tekisda oshib boradi. YUkning to‘kilib tushishini nixoyasida esa
tebranishlar amplitudasi 65-75 mm ni va chastotasi bir dakikada 116-120
marotabani tashkil etadi. Universal to‘rt o‘kli yopik vagondan donni to‘kilib
tushish sof vakti 5 dakikagacha etib boradi. YOrdamchi operatsiyalarni xisobga
olganda donni tushirishning umumiy vakti 10-12 dakikani tashkil etadi.