Traktor va avtomobillar

Havoning ortiqlik koeffisenti - - ichki yonuv dvigatelida ishlatiladigan yonuvchi aralashma tarkibidagi yonilg’i va havo miqdori orasidagi bog’liqlik turli rejimlarda doimiy bo’lmaydi. Aralashma tarkibi ichki yonuv dvigatelining yonilg’i tejamkorligini, energetik, ekspulatasion ko’rsatkichlarini belgilaydigan muhim omildir. Aralashma tarkibi havoning ortiqlik koeffisenti bilan xarakterlanadi. U aralashmadagi havoning haqiqiy miqdorining ( l yoki L) 1 kg yonilg’ining to’liq yonishi uchun zarur bo’lgan havoning nazariy ( l₀ yoki L₀) miqdoriga nisbati bilan aniqlanadi:

Havoning ortiqlik koeffisiyenti ishchi aralashmaning sifatini xarakterlaydi:

- normal (stexiometrik) aralashma;

1- o’ta to’yinmagan aralashma;

1- o’ta to’yingan aralashma.

Agar bo’lsa, o’ta to’yinmagan (bednыy) aralashma hisoblanadi. Bu

a ralashmalarda ortiqcha havo mavjud. Agar havoning miqdori biroz ortiq bo’lsa, bunday aralashma to’yinmagan (obednennыy) hisoblanadi.

Agar bo’lsa, aralashma o’ta to’yingan hisoblanadi. Bunday aralashmalar yonilg’i bilan to’yingan bo’lib, bunda havo miqdori to’liq oksidlanish uchun yetarli darajada bo’lmaydi. Yonilg’i miqdori biroz yuqori bo’lsa, aralashma to’yingan deyiladi.

Bosqich ishini bajarishda havoning ortiqlik koeffisiyenti ning qiymatini quyidagi oraliqda olamiz:

Benzinli dvigatellar uchun …………………………… 0,8 -1,2

Dizellar:

nadduvsiz …………………………………… …………..1,2 -1,65

nadduv bilan ………………………………………….... 2,1 gacha