Тўра Сулаймон ижодий меросида халқ мақолларининг ўрни ва диний, эртак ва афсона қаҳрамонларининг таъсири

Сулаймон, келармисан?
Маълумки, Сулаймон алайҳиссалом қирқ йил подшоҳлик қилиб, ер юзида Аллоҳнинг шариатини йўлга қўйган зот. Шоир “Келармисан?” шеърида Ватан меҳрини Сулаймон тахтидан ҳам афзал билиб, юртпарварлигини кўрсатади.
“Қайта кетмас бўлиб келдингми, баҳор?” шеърида:
Сен қайта яралиш, ёшлик тимсоли,
Ҳаёт бахш этгувчи Масиҳ мисоли.
Сенсиз одамзоднинг не кечар ҳоли?
Қайта кетмас бўлиб келдингми, баҳор? – деб, “Ҳаёт бахш этгувчи Масиҳ мисоли” мисраси орқали Исо пайғамбарга ишора қилади. “Масиҳ” сўзининг маъноси нурли, равшан, даволовчи, ҳаёт бахш этувчи бўлиб, у кишига нисбатан қўлланган. Замҳарир қишдан сўнг кириб келган баҳор ҳам одамзодга қайта ҳаёт бергандай бўлади. Шоир шунга ишора қилган.
Халқимизда қўли очиқ, ўта сахий инсонларга нисбатан “Ҳотамтой” номи қўлланади. Асли Ҳотам Той ўта сахийлиги билан машҳур бўлган арабнинг исми бўлган. Шундай кишиларга нисбатан стереотип сифатида ўзбек халқи онгида муҳрланган. Шоир “Кўрдим” шеърида юртда Ҳотамдан ҳам ахий кимсалар борлигини таъкидлаб, кўнглида ғурур туяди.
Ҳақларни мудом бирдай
Ялқовни ёрти кўрдим.
Кўнгли очиқ зотларни
Ҳотамдан ортиқ кўрдим.
Ёки халқимизнинг севимли ҳофизи Шерали Жўраевга бағишлаб ёзган “Шайдолик” шеърида ҳамманинг Ҳотамтой бўлишини орзу қилади:
Юлдузлар йиғилиб Ой бўлса кошки,
Ҳар қандай қуш Ҳумой бўлолса кошки.
Ҳар ким ҳам Ҳотамтой бўлолса кошки,
Диёнат не қилсин
Мунофиқ зотда.
Шоир ижодида эртакларнинг ҳам таъсири сезилади. “Лайли ва Мажнун”, “Фарҳод ва Ширин”лар шулар жумласидандир.
Кўринмасмиш кундуз кўзга сени деб,
Пайдо бўлди экан қай бир куни деб,
Қандай бахтли экан Қайс-Мажнуни деб,
Юлдузлар оҳ урар эрмиш осмонда (Бизлар томонда).
Излай-излай ҳориб бўлдим, сенсиз ёлғиз, ғариб бўлдим,
Энди босган изларингни тўрт томондин тополмасман.
Толиқиб ҳам толиб бўлдим, қирққа кирмай қариб бўлдим,