T/r Tushunchalar tahlili

Moliyaning mohiyati va funksiyalari
Tushunchalar tahlili

T/r	Tushuncha	Tushunchalar tahlili
1	moliya	arabcha soʼz boʼlib, oʼzbek tilida eng umumiy tarzda “pul mablagʼlari” maʼnosini anglatadi
2	moliya	bu turli pul mablag'larini shakllantirish, taqsimlash va ulardan foydalanish jarayonida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlar majmui
3	moliya tizimi	turli darajadagi moliyaviy muassasalar bo'lib, moliyaviy munosabatlarga xizmat qiladi.
4	moliyaviy resurslar	bu pul ajratish uchun mavjud bo'lgan barcha mumkin bo'lgan mablag'lar
5	moliya bozori	moliyaviy aktivlar savdo joyining ramzi (ko'pincha almashishni anglatadi)
6	pul bozori	bu kreditga pul olish yoki aksincha, omonatni ochish jarayoni. Oddiy qilib aytganda, bu pul va majburiyatlar bozori.
7	qimmatli qog'ozlar bozori	eng mashhur va likvidli qimmatli qog'ozlar savdosi: aktsiyalar, obligatsiyalar, fyucherslar, optsionlar (qimmatli qog'oz deb atash mumkin emas, lekin uni sotib olish real aktsiyalarni etkazib berish bilan bevosita bog'liq)
8	mulk	turli-tuman ob'yektlarning muayyan sub'yektga taalluqli ekanligini anglatadi.
9	mulkchilik	kishilar o'rtasida ishlab chiqarish vositalari va mehnat natijalarini o'zlashtirish bo'yicha paydo bo'lgan va tarixan aniq bir shaklda namoyon bo'luvchi iqtisodiy munosabatlar. U 3 ta iqtisodiy unsur ya'ni egalik qilish, foydalanish (ishlatish) va tasarruf etishni mujassamlashtiradi.
10	mulkchilik shakllari	bu davlat jamoa, xususiy va aralash mulklardir.
11	moliyavy agent	pul talabnomasidan boshqa shaxs foydasiga voz kechish evaziga moliyalashtirish bo’yicha shartnomalar tuzish huquqi (lisenziya) ga ega bo’lgan banklar va boshqa kredit hamda tijorat tashkilotlari.
12	moliyaviy barqarorlik	resurslarni qayta taqsimlashni va moliyaviy tavakkalchilikni boshqarishni ta'minlagan holdagi moliyaviy tizimning o‘z funktsiyalarini samarali bajaradigan, moliya bozorida (uning segmentlarida) haddan tashqari o‘zgaruvchanlik bo‘lmagan, hisob–kitoblarning uzluksizligi ta'minlangan, va shuningdek salbiy shoklar ta'sirini bartaraf eta oladigan va stress holatidan qayta tiklana oladigan, shuningdek, moliya tizimining favqulotda holatlarda faoliyat ko‘rsata oladigan moliya tizimining holatidir.
13	moliyaviy savodxonlik	to’g’ri moliyaviy qarorlarni qabul qilish, shuningdek shaxsiy moliyaviy barqarorlikka erishish uchun zarur bo’lgan moliyaviy bilim, ko’nikma, munosabat va hatti-harakatlarning jamlanmasi.
14	moliyaviy xavfsizlik	ish joyini yo’qotish, kasallik yoki avariya kabi kutilmagan holatlar tufayli daromad yo’qotilganda naqd pul va boshqa qimmatliklar zaxirasi.
15	muomaladagi naqd pullar	Markaziy bank tomonidan muomalaga chiqarilgan naqd pullar bo‘lib, bunda Markaziy bank hamda tijorat banklari kassalaridagi milliy valyutadagi naqd pullar hisobga olinmaydi.