Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti X. X. Muratov, R. R. Jabbarov

26–rasm. 1–gul. «Bodom guli» naqsh namunasini chizish bosqichi.
 

---

74 
O‘zbek xalq ustalari qadimdan qo‘llab kelayotgan jamiki naqshlar borki, ular 
tabiatni va voqelikning shartli tasviri bo‘lishiga qaramasdan o‘ziga xos qonun–
qoidalarga ega. Bu qonun–qoidalar tabiatning aynan o‘zidan stillashtirilgan tarzda 
olingan. Odatda o‘simliklar bir tomonga qarab o‘sadi, bu tabiat qonunidir.
27–rasm. 2–gul. «Yak raftor»
naqsh namunasini chizish bosqichi.
 

---

75 
Masalan, majnuntol misolida ko‘radigan bo‘lsak, majnuntol xuddi pastga 
qarab teskari o‘sayotgandek tuyulsa–da, lekin haqiqatdan esa, u ildizdan tana, 
tanadan novda, novdadan barg bo‘lib, bir tomonlama yo‘nalishiga qarab o‘sadi. 
Tabiatning bu qonuni naqshda ham o‘z aksini topgan.
28–rasm. 3–gul. «Bargli raftor»
naqsh namunasini chizish bosqichi.
 

---

76 
Naqqosh ustaning chizadigan naqsh kompozitsiyalari shunchaki qog‘oz betini 
to‘ldirish yoki o‘yma yuzini o‘yish uchun emas, balki, ongli ravishda tabiat va 
badiiylik qonun–qoidalarga amal qilgan holda naqsh kompozitsiyasini chizish 
29–rasm. 4–gul. «Bargli islimli»
naqsh namunasini chizish bosqichi.
 

---

77 
tushuniladi. Shu nuqtai–nazardan olib qaraganda o‘ymakor ustaning ijodiy 
jarayonidagi eng qiyin va eng mas’uliyatli bosqich naqsh kompozitsiyasi nusxasini 
chizishdan iboratdir.
30–rasm. 5–gul. «Aylana shukuftali islimiy»
naqsh namunasini chizish bosqichi.
 

---

78 
Agarda naqsh kompozitsiyasi tabiat qonunlariga zid ravishda tuziladigan 
bo‘lsa, u holda xoh o‘yishda bo‘lsin yoki pardoz berishda bo‘lsin har qancha yutuqqa 
erishilmasin ish ko‘ngildagidek go‘zal va jozibador chiqmaydi.