Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti pedagogika fakulteti

Tayanch tushunchalar lug„ati:
Didaktik tashhisning maqsadi – o‗quv jarayonini uning samaradorligi bilan bog‗liq holda aniqlash, baholash va tahlil qilish.
Nazorat – ta'lim oluvchilarning bilim, ko‗nikma va malakalarini aniqlash, o‗lchash va baholash.
Hisobga olish – ta'limning muayyan davrida o‗quvchilar va o‗qituvchi faoliyatini umumlashtirish asosida xulosalash.
Joriy nazorat – muayyan mavzularning o‗quvchilar tomonidan o‗zlashtirilish darajasini ta'lim jarayonida muntazam ravishda nazorat qilish.
Oraliq nazorat – ma'lum o‗quv fani yuzasidan muayyan mavzular bo‗yicha
o‗quvchilarning bilimlarini aniqlash (yozma, og‗zaki va test shaklida o‗tkaziladi).
Yakuniy nazorat – chorak yoki yarim yillik uchun belgilangan mavzular to‗liq
o‗tib bo‗lingach, o‗tilgan mavzular bo‗yicha yozma, og‗zaki, test shaklida o‗tkaziladi.
Reyting - baholash, tatibga keltirish, klassifikatsiyalash, bironta hodisani oldindan belgilangan shkala bo‗yicha baholash.
Shkalalash - aniq jarayonlarni raqamlar tizimi yordamida modellashtirish.
Test - aniq maqsad asosida muayyan holat darajasini sifat va miqdoriy ko‗rsatkichlarda belgilashga imkon beruvchi sinov vositasi.
Nazorat uchun savollar:

• 
  Ta'limni tashhis etish nima? Uning mohiyati haqida gapirib bering.
  
• 
  Ta'limni baholash yoki tekshirish va tashhis o‗rtasidagi farq nimalarda ko‗rinadi?
  

Nazorat va tekshirish tushunchalarini izohlab bering.

• 
  Tekshirish tizimi qanday bosqichlardan tashkil topadi?
  
• 
  Nazorat (tekshirishdan tashqari) o‗z ichiga qanday tushunchalarni oladi? Ular haqida ma'lumot bering.
  
• 
  O‗quvchilarning o‗zlashtirish natijalarini hisobga olishda nimalarga e'tibor berish lozim?
  
• 
  Ta'lim jarayonini nazorat qilish va hisobga olishning vazifalari nimalardan iborat?
  
• 
  Ta'lim natijalarini tekshirish va baholashga qo‗yiladigan pedagogik talablar nimalardan iborat?
  
• 
  O‗quv faoliyati natijalarini hisobga olishning turlari va ularning vazifalarini ko‗rsatib bering.
  
• 
  O‗quvchilar faoliyatini hisobga olishning qanday metodlarini bilasiz? Ularning har biri haqida ma'lumot bering.
  
• 
  Reyting tizimi nima? U qanday afzalliklarga ega?
  
• 
  qaysi sabablarga ko‗ra besh balli baholash mezoni o‗zini oqlamadi?
  
• 
  O‗quvchilarning bilim, ko‗nikma va malakalarini baholash mezonlari qahida ma'lumot bering.
  

Test topshiriqlari:
1. O‗quvchilarning bilim, ko‗nikma va malakalarini tekshirish quyidagi funksiyalarni bajaradi:
a) bilim berish, tarbiyalash, rivojlantirish;
v) o‗qitish, tashkil etish, tizimlash;
s) nazorat qilish, o‗qitish, tarbiyalash;
d) umuminsoniy, gumanistik, demokratik.
2. O‗quvchilarning bilim, ko‗nikma va malakalarining yakuniy nazorati nima?
a) o‗quvchilardan so‗rash;
v) yangi bilimlarni mustahkamlash vaqtida so‗rash;
s) bo‗lim yakuni, yarim yil yoki o‗quv yili oxirida so‗rash;
d) dars yakunida so‗rash.