Toshkent viloyati chinoz tumani xtb tasarrufidagi 33-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi matematika fani o’qituvchisi janadilov asqaralining 6-sinf uchun “sonlarni ayirish” mavzusida tayyorlagan

Toshkent viloyati chinoz tumani xtb tasarrufidagi 33-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi matematika FANI O’QITUVCHISI JANADILOV ASQARALINING 6-SINF UCHUN “SONLARNI AYIRISH” MAVZUSIDA TAYYORLAGAN

TAQDIMOTI

MAVZU: SONLARNI AYIRISH

№	Darsning borishi	Vaqti
1	Tashkiliy qism	6 daqiqa
2	O`tilgan mavzuni so`rash va mustahkamlash	10 daqiqa
3	Yangi mavzu bayoni	10 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 daqiqa
5	O`quvchilarni baholash	2 daqiqa
6	Uyga vazifa berish	2 daqiqa

O’TILGAN MAVZUNI mustahkamlash

a + b = b + a

(a + b) + c = a + (b + c)

(-13) + (+27) = + 14

2 7 1 3

1 4

 

(+13) + (-27) = - 14

2 7 1 3

1 4

 

O’tilgan mavzu bo’yicha topshiriq ! ! !

O’tilgan mavzu bo’yicha topshiriq ! ! !

Har xil ishorali va modullari teng bo’lmagan ikkita sonni qo’shish uchun:

1 – qadam: ……………….

2 – qadam: ……………….

Har xil ishorali va modullari teng bo’lmagan ikkita sonni qo’shish uchun:

1 – qadam: moduli kattadan moduli kichigini ayirish

2 – qadam: ayirma oldiga moduli katta qo’shiluvchi ishorasini qo’yish kerak

Berilgan jadvalni yig’indilarga ajratib, ifodaning qiymatini toping:

MAVZU: SONLARNI AYIRISH

Ikki sonning ayirmasi deb shunday songa aytiladiki, uni ayriluvchiga qo’shganda kamayuvchi hosil bo’ladi.

( k – n ) + n = k

Masalan:

( 28 – 17 ) + 17 = 28

Bir sondan ikkinchi sonni ayirish uchun kamayuvchiga ayriluvchiga qarama-qarshi sonni qo’shish kerak, ya’ni k – n = k + (-n)

Agar kamayuvchi (k = 0) nolga teng bo’lsa, ayirma ayriluvchiga teng bo’ladi: 0 – n = -n

Agar ayriluvchi (n = 0) nolga teng bo’lsa, ayirma kamayuvchiga teng bo’ladi: k – 0 = k

Ayirmani toping:

5 - 8

876- misol. Jadvalni to’ldiring:

k	15	-20	8	12	0	1	-31	-17	-12	37	-40
n	20	-10	-3	15	-1	-2	0	-17	24	-3	-50
k -n	-5		11