Toshkent tibbiyot akademiyasi Sud tibbiyoti va tibbiyot huquqi kafedrasi 1-kurs

Diniy nuqtai nazardan transplantologiya muommolari.Rus Pravaslov Cherkovi “ijtimoiy konsepsiya asoslari”da:

Biroq potensial donor uning sog’ligi uchun a’zoni eksplantasiya qilishning kutilishi mumkin bo’lgan oqibatlari haqida to’lig’icha xabardor bo’lishi kerak.Kopgina g’arbiy xristan iloxiyot mutaxasilar translatatsiya qilish tarafdorlari xisoblanishadi va o’lganning azlarini ajratib olib tiik inson organizmiga ko’chirib otkazish faktini ijobiy baholashadi . Rim-katolik cherkovi transpolontologiyadagi donorlikni rahmdillik va axloqiy burch deb hisoblaydi. Unda “Boshqalar ham hayotgakechirishda davom ettirishlari uchun uzining qoni va tanasini bir qismini qurbon qilish” ruy beradi

Agarda pasient hayotini saqlab qolish uchun muqobil davolash vasitalari bo’lmagan taqdirdagina,Katolisizm a’zolarini ko’chirib o’tkazish va qon quyishni mumkin deb biladi.Donorlik faqat ixtiyoriy asosda mumkin boladi.Protestant iloxiyot mutaxassislari boshqadan a’zo olgan insonning qonuniyligini tan olishadi,lekin a’zolarni sotish axloqsizlik deb hisoblanadi.Iudaizmda(yahudo dini) inson tanasiga hatto uning o’limidan so’ng ham katta hurmat bilan qarashadi.O’lgan inson tanasini yorish mumkin emas.A’zolarni transplantatsiya qilish uchun olish faqatgina inson bunga o’limidan oldin ruhsat berganlik sharti bilan va oilasi qarshilik bildirmagan holdagina mumkin bo’ladi.

Agarda gap inson hayoti haqida ketayotgn bo’lsa,iudizm a’zolarni ko’chirib o’tkazishni mumkin deb biladi. Buddaviylikda a’zolarni faqat tirik donordan ko’chirib o’tkazishning bitta sharti-bu kasal uchun inom (hadya)bo’lsagina iloji bor

1988-yilda Islom huquqshunoslik akademiyasi kengashi o’zining 4-sessiyasida tirik va o’lik inson a’zolarini transplantatsiya qilish muommolari bo’yicha 26-sonli qarorni abul qildi.Unga ko’ra,agar operatsiyadan kutilayotgan foyda bo’lishi mumkin bo’lgan zarardan yaqqol ortiq bo’lsa,hamda yo’qotilgan a’zoni,uning shakli va funksiyasini qayta tiklash,insonga jismoniy va axloqiy iztiroblar keltiradigan nuqson va husndagi kamchiliklarni yo’qotish operatsiyaning maqsadi bo’lsa,inson a’zosini tanasining bir joyidan boshqa joyiga transplantatsiya qilishga ruhsat beriladi.Shariat tirik insonning hayotiy muhim a’zolari va garchi oqibatda o’lish havfi ostida bo’lsa ham hayotiy muhim funksiyalarining yomonlashishiga olib keladigan boshqa a’zolarni transplantatsiya qilishini taqiqlaydi.

Faqat Islom diniga etiqod qiladigan va bunga rozilik bergan tirik donordan a’zolarni transplantatsiya qilish va qon quyish mumkin.Nafas olish va qon aylanishi sun’iy yo’l bilan ushlab turilgan serebral o’limda yotgan(miyaning o’lishi) insondan tansplantatsiya qilishga yo’l qo’yiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat!!!