Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

bo’lmaydi
 
Gemoglobin kislorod almashishida ishtirok etadigan oqsildir. Gemoglobin 
odatda eritrosit ichida joylashgan. Eritrotsitlarning ommaviy nobud bo’lishi bilan 
ko’p miqdordagi gemoglobin qon oqimiga chiqishi mumkin, jigar va taloq ko’p 
miqdordagi gemoglobinni parchalashga ulgurmaydi. Bu holda erkin gemoglobin 
siydik orqali buyraklar tomonidan qisman chiqariladi. Mushak to’qimasining 
qisilishi, miokard infarkti kabi bir qator holatlarda gemoglobinga o’xshash bo’lgan 
mioglobin ko’p miqdorda qonda erkin holda uchrashi mumkin. Mioglobin qisman 
qonning bir qismi sifatida tanadan buyraklar tomonidan chiqariladi. 
Siydikda gemoglobin bo’lishi sabablari
 

Gemolitik kasalliklar 

Bezgak 

Qon quyish 

Mushak to’qimalarining keng ko’lamli shikastlanishi (krash sindromi, 
massiv gematomali kontuziya) 

Keng ko’lamli miokard infarkti 

Kuyishlar 

---

432 

Zamburug’lar, fenollar, sulfanilamid preparatlar bilan zaharlanish 
Siydikda eritrotsitlar uchrashi buyraklarga shikast yetkazilganda (yorilishi, 
jarohati), buyrak saratonida, o’tkir nefrit (glomerulonefrit, pielonefrit) bilan paydo 
bo’ladi. Shuningdek, siydik bilan qon ajralishi uretrit, sistit, siydik yo’llarida yoki 
buyrak kanallarida qon ketishi, buyrak toshlari bilan bog’liq bo’lishi mumkin. 
Siydik cho’kmasi 
Siydik cho’kmasi (cho’kindisi) — siydikning umumiy tahlilida cho’kindi 
qisqa muddatli santrifuga natijasida cho’kkan hujayralar, silindrlar, tuz kristallari 
kabilar tushuniladi. Siydik cho’kmasini o’rganishda nimalar aniqlanishi haqida 
batafsilroq quyidagi boblarda o’qiymiz: 

Siydikdagi leykotsitlar 

Siydikdagi eritrotsitlar 

Siydikdagi silindrlar 

Siydikdagi epiteliy 

Siydikdagi tuzlar 

Siydikdagi bakteriyalar