Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

QO‟L LIMFA TUGUNLARI VA TOMIRLARI  

Q o‘ l l i m f a t u g u n l a r i v a t o m i r l a r i teri ostida va chuqur muskullar 

orasida  joylashgan.  Chuqur  joylashgan  limfa  yo‘llari  qon  tomirlar  bilan  Yondosh 

joylashgan  bo‘lib,  tirsak  va  qo‘ltiq  osti  sohasidagi  limfa  yo‘llariga  qo‘shiladi.  Teri 

ostida  joylashgan  limfa  tugunlari  uch  guruhga  bo‘lingan  holda shakllanadi. Birinchi 

guruh  I–III  barmoqlardan,  kaftning  tashqi  tomonidan  boshlanib,  vena  qon  tomirlari 

bilan  birga  ko‘tarilib,  qo‘ltiq  osti  bo‘shlig‗idagi  limfa  tugunlariga  (nodi  lymphatici 

axillares)  qo‘shiladi.  Medial  guruh  limfa  tomirlari  esa  IV–V  barmoqlar  va  kaftning 

ichki  Yuza  teri  ostidan  boshlanib,  Yuqoriga  ko‘tariladi  va  tirsak  bo‘shlig‗ida 

joylashgan  limfa  tugunlari  (nodi  lymphatici  cubitales)  ga  kelib  qo‘shiladi.  Limfa 

yo‘llari  bu  yerdan  teri  osti  vena  qon  tomirlari  bilan  birgalikda  qo‘ltiq  osti  limfa 

tugunlari (nodi lymphatici axillares superficialis) ga qo‘shiladi. 

O‘rta  guruh limfa  yo‘li  kaft  usti sohasidan, bilakning  old  Yuzasidan  boshlanib, 

Yuqoriga  ko‘tariladi  va  tirsak  bo‘shlig‗idagi  limfa  tugunlariga  quyiladi.  Qo‘lning 

chuqur  joylashgan  limfa  tomirlari  esa  qon  tomirlar  va  nervlar  bilan  Yonma-Yon 

bo‘lib, limfani muskullar, suyaklar, suyak usti pardasi va boylamlardan yig‗ib, tirsak 

Bo‗g‗imida  joylashgan  limfa  tugunlari  (nodi  lymphatici  cubitales)ga  quyadi.  Shu 

yerdan  boshlangan  limfa  tomirlari  esa  qon  tomirlar  bilan  birga  Yuqoriga  ko‘tarilib, 

qo‘ltiq ostidagi limfa tugunlari (nodi lymphatici axillares)ga borib qo‘shiladi. Qo‘ltiq 

ostidagi  limfa  tugunlari  qon  tomirlar  va  nervlar  atrofida,  ular  oralig‗ida  joylashadi. 

Qo‘ltiq osti limfa tugunlariga qo‘lning Yuza va chuqur joylashgan limfa tomirlaridan 

tashqari, Ko‗krak qafasi va sut bezidan ham limfa tomirlari kelib qo‘shiladi. Qo‘ltiq 

ostidagi  limfa  tugunlaridan  boshlangan  limfa  tomirlari  birlashib,  bitta  o‗mrov  osti 

limfa  yo‘li  (truncus  subclavius)  ni  hosil  qiladi.  Bu  limfa  yo‘li  o‗mrov  osti  qon 

tomirlari bilan birgalikda vena tomiri burchagiga (angulus venosus juguli) quyiladi.