Toshkent pedagogika kolleji

Guruhda topshiriqni bajarish yo`riqnomasi:

1. Guruh sardorini saylang.

2. Тоpshiriq bilan tanishing va uni qanday qilib bajarishingizni muhokama qiling

3. Тоpshiriqni bajaring.

4. Таqdimotga tayyorlang.

5. Таqdimot o`tkazing.

6. Guruhlar ishini baholang.



3 ilova

Kichik guruhlar ish natijalarini baholash mezonlari va ko`rsatkichlari

Кo`rsatkichlar	Maks. baho	Guruh ishi natijalarining bahosi
		1	2	3	4
Ма’lumotning to`liqligi	5
Gurihning faollik darajasi(qo`shimchalar kiritish, savol-javoblar berish)	5
Bаҳоларнинг максимал ҳажми	5

4-ilova


O`quv topshiriq

1. “Bolajon”tayanch dasturi asosida saflanish va qayta saflanish mashqlarini tahlili

2. Saflanish mashqlarini chizmasini chizing

Eslatma: ish bajarish yo’riqnomasiga amal qiling.


Guruhli ish uchun topshiriq

10. Mavzu. МТТda asosiy harakat mashqlari

O`quv mashg`ulotining o`qitish texnologiyasi

Vaqt: 80	O`quvchilar soni: nafar
O`quv mashg`ulotining shakli va turi	Nazariy- yangi bilimlarni egallash bo`yicha o`quv mashg`uloti
O`quv mashg`uloti rejasi	1.Asosiy harakat mashqlarining axamiyati. 2.Asosiy harakat mashqlarining turlari. 3.Asosiy harakat mashqlariga o’rgatish uslubi
O`quv mashg`ulotining maqsadi: MTM va asosiy harakat mashqlarini vazifalari va mazmuni to`g`risida umumiy tushunchalarni shakllantirish
O’qitish natijalari:
Pedagogik vazifalar: 1.Asosiy harakat mashqlarining axamiyati haqida ma’lumot beradi. 2.Asosiy harakat mashqlarining turlarini ochib beradi. 3.Asosiy harakat mashqlariga o’rgatish uslubi bilan tanishtiradi	O`quv faoliyat natijalari: 1.Asosiy harakat mashqlarining axamiyati haqida biladilar. 2.Asosiy harakat mashqlarining turlarini tartibli ochib beradilar. 3.Asosiy harakat mashqlariga o’rgatish uslubi haqida gapirib beradilar
O`qitish metolari	Ma’ruza, tushuntirish, namoyish, “O`ylang-juftliklarga bo`lining-fikrlar bilan almashing”.
O`quv faoliyatini tashkil etish shakllari	Ommaviy, jamoaviy, guruhlarda ishlash.
O`qitish vositalari	Matn, slaydlar, kompyuter, tarqatma materiallar
O`qitish sharoiti	Guruhlarda ishlashga mo`ljallangan o`quv xonasi.
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Og`zaki: savol-javob, guruh ishi taqdimoti

O’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi.

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O`qituvchi	O`quvchi
1- bosqich. O`quv mashg`ulotiga kirish (10 daq.)	Tashkiliy qism: 1.O`quvchilar bilan salomlashadi. 2.O`quvchilarni mashg`ulotga tayyorligini va davomatni tekshiradi Tayanch bilimlarni faollashtirish: 3. Uyga vazifani nazorat qiladi Maqsad va vazifani belgilanishi 3.Mavzuning nomi, rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiriladi va yozib olishlarini aytadi 4.Baholash mezoni bilan tanishtiradi	Darsga tayyorgarlik ko`radilar. Uy vazifani taqdim etadilar Yozib oladilar
2- Asosiy bosqich ( 60 daq.)	O`quvchilar bilimini faollashtirish: 1.“O`ylang-juftliklarga bo`lining-fikrlar bilan almashing” texnikasini qo`llab o`quvchilarni faollashtiradi: Asosiy harakat mashqlari deganda nimani tushunasiz? O`quvchilarni javoblari tinglanadi va umumlashtiriladi. Yangi o`quv material bayoni 2. Mashg`ulotni reja asosida tushuntiradi, har bir rejani nihoyasida umumlashtiradi. Jarayon kompyuter slaydlarini namoyish qilish bilan olib boriladi.(2- ilova) Yangi o`quv materialini mustahkamlash 3. Yangi mavzuni mustahkamlash uchun savolli kartochkalar yordamida savollar beriladi(3-ilova) 4.Javoblarni qabul qiladi va umumlashtiradi. 5. Mavzu bo`yicha yakunlovchi xulosa qiladi	O`ylaydilar, savollarga javob beradilar Tinglaydilar Yozib oladilar Savollarga javob beradilar Diqqat qiladilar
3- Yakuniy bosqich. (10 daq.)	Mashg`ulot yakuni 1.O`quvchi faoliyatiga baho qo`yiladi va rag`batlantiriladi. Uyga vazifa beradi; 2. Navbatdagi mavzuni INSERT metodi yordamida o`qib kelish	Tinglaydilar Baholari bilan tanishadilar Vazifani yozib oladi

1- ilova

Baholash mezonlari va ko`rsatkichlari

К o`rsatkichlar	Maks. Baho 5	baholar
		Faol Ishtiroki 5	nofaol 4	qisman 3	Umuman ishtirok etmadi 2
“O`ylang-juftliklarga bo`lining-fikrlar bilan almashing” texnikasini faolliklari	5	Faol Ishtiroki	nofaol	qisman	Umuman ishtirok etmadi
Bilimlarni mustahkamlash: nazorat savollariga javob berishdagi faolliklari	5	Savollarga to`liq javob beradi, misollar keltiradi	Savollarga javob beradi	Qisman javob beradi	Umuman javob bermaydi

2-ilova

Yangi o`quv materialining slaydli taqdimoti

1.Asosiy harakat mashqlarining axamiyati.


Bolalarga mo’ljallangan asosiy gimnastika tarkibini asosiy harakatlar, umum rivojlantiruvchi va saflanish malakalari tashkil etadi.



Inson o’z turli faoliyatida foydalanadigan yurish, yugurish, sakrash, uloqtirish, tirmashish kabi hayotiy zarur harakatlarga asosiy xarakatlar deyiladi. Bu harakatlarning doimiy zarur komponenti muvozanatni his etishdir.

Asosiy harakatlar dinamik harakterga ega.

Ular ko’p miqdordagi muskullarni ishga soladi va barcha funksional jarayonlarini aktiflashtirib, organizimga yaxlit tasir etib, bolaning jismoniy rivojlanishi va sog’lomlashishiga yordam berib, butun organizimning hayot faoliyatini oshiradi.



Asosiy harakatlar bolada turlicha mo’ljal olishni tarbiyalashga hizmat qiladi: fazoda harakat yo’nalishini predmetlarning uzoqligini va joylashish o’rni, predmetlar o’rtasidagi fazoviy nisbatlarini, ko’z bilan mo’ljallashni rivojlantirish: vaqtida mashqlarni bajarish davomiyligi va uning ayrim fazolarning izchilliligi, xarakatlari belgilangan yoki individuval suratda bajarish, kollektiv harakat qilish chog’ida mo’ljal olish barcha guruppa saflanayotgan va qayta saflanayotganda tarqalib harakat qilayotganda o’z о’mini topish; birgalashib harakat qilayotgandagi turli vaziyatlarda mo’ljal ola bilish.



Bolalarning hamma tashqi sharoyitni hisobga olish va shu asosida biron maqsadda harakat qilishga yordam beradi. Asosiy harakatlar estetik his tuyg’ularni tarbiyalashda ham muhimdir; ular chiroyli, qaddi qomatning shakillanishiga, harakatlarning aniq, ifodali va uyushgan bo’lishiga, kollektiv harakat qila olishiga va fazoda to’liq foydalanishiga yordam beradi



2. Asosiy harakat mashqlarining turlari.


Asosiy harakatlar siklik va atsiklik turlariga bo’lina oladi.



Birinchi siklikdagi harakatlarning harakterli xususiyati butun gavda va uning alohida qismlari to’hto’vsiz ravishda dastlabki holatda (masalan: yurish, yugurish) qaytayotganda bir-hil siklikning doimiy bajarilishi bilan amalga oshiriladi




Siklik tiptagi harakatlar tez o’zlashtiriladi va aftomatlashadi. Sikliklarning muntazam takrorlanishi bilan izzohlanadi. Ular mazkur siklikning harakat elementlari zichligi sistemasida mustahkamlanadi.



Harakatlarning almashishi va ularni takrorlashda muskul sezgilari bilan siklar takrorlanish izchillikning bog’liqligi maskur harakatlarining ritmligini hosil qiladi.




Asiklik tipdagi harakatlar takroriy sikllarga (uloqtirish, sakrashlar) ega bo’lmaydi, har bir shunday harakat o’zida harakatni muayyan izchilligini saqlaydi, ayrim fazolami bajarishning muayyam ritmga ega bo’ladi. Asiklik harakatlarga qaraganda o’zlashtirishning izchil bo’lishini talab qiladi.



Asosiy harakat mashqlari bolalarni yosh va individual hussiyotlarini hisobga olgan holda va mashqlarga asoslangan holda mashqlar tayinlanadi.



Asosiy harakat mashqlari ertalabki gimnastika jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida sayrda harakatli o’yinlar jarayonida, bayram ertaliklarida turli ko’rinishlarda o’tkaziladi.



Asosiy harakatlar asosan jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida yaxshi bilim beruvchi yangi mavzu qilib olinib kichik guruh 2ta, o’rta guruh 3ta, katta guruh 4ta, harakat olinadi. Ulardan bittasi yangi ikkinchisi takroriy uchinchisi mustahkamlovchi mashqlardan iborat bo’ladi. Mashg’ulot jarayonida egallagan asosiy harakat mashqlarini harakatli o’yinlar orqali mustahkamlanadi.



Asosiy harakat mashqlarini o’tkazishda tarbiyachi oldiga qo’yilgan maqsaqlariga erishishda tarbiyachi turli usullardan foydalaniladi

3.Asosiy harakat mashqlariga o’rgatish uslubi

1. Frontal (yoppasiga).

2. Oqim usuli.



4.Yakkama - yakka ishlash.(almashish)

3. Guruh usuli.



5. Mashqlarni shaxsan bajarish usuli.



Yoppasiga usuli- ko’proq 1-2 kichik guruhlarda qo’llanilib asosiy harakatni hamma bolalarga bir vaqtda bir mashqni takrorlashdan iborat bo’ladi. Tarbiyachi vaqtni tejashga yordam beradi,guruh honasida hamma bolalar bilan birgalikda yurish “lolaxon xuzuriga mehmonga”, yoki “quyonchalardek sakraymiz”, “kaltakni yerga urish va ilib olish” kabi mashqlar birgalikda bajariladi.



Oqim usuli – bitta mashqni to’xtamasdan bir qator bo’lib kelib, galma-gal bajarishdan iboratdir. Bu usul tarbiyachiga mashqlarni shaxsan bajarilishini kuzatish imkonini beradi. Harakatlarni o’rganish va takomillashtirishvaqtida bu usul qo’llaniladi. O’quv asboblarning soniga qarab oqimlar bir nechta bo’lishi ham mumkin. Bir necha har xil turdagi mashqlar ham “Oqim”usulida bajarilishi mumkin. Ko’pincha oqim usulini malaka va ko’nikmalarni mustahkamlash va takomillashtirish, jismoniy sifatlarni tarbiyalash uchun qo’llaniladi.



Almashish usulida mashq bajarayotgan shug’ullanuvchilar bir necha guruh smenalarga bo’linib, mashqni navbatma-navbat bajaradilar. Almashish usulida tarbiyachilarning topshiriq qanday bajarilayotganini kuzatib turishi qulay bo’ladi; u bolalar diqqat-e’tiborini harakatlarning to’g’ri bo’lishiga qaratadi. Bu usul o’quv materialini o’rganish vaqtida yaxshi samara beradi.



Guruh usulida bolalarni uyushtirish vaqtida shug’ullanuvchilar guruhlarga bo’linib, har bir guruh tarbiyachining mustaqil topshirig’ini bajaradi. Mashg’ulot uchun ajratigan vaqtdan unumli foydalanish maqsadida mana shunday guruh usulidan foydalaniladi. Bu usul yuksak darajada mustaillikni, onglilikni va topshiriqni ma’suliyat bilan bajarishni, jamoada yaxshi intizom bo’lishini, tarbiyachining diqqat e’tiborini guruhlarga mohirlik bilan taqsimlashni taqozo etadi.



“Mashqlarni shaxsan bajarish” usuli mashqni har bir shug’ullanuvchi tomonidan alohida-alohida bajarilishidan iborat. Bir bola mashqni bajarayotganda qolganlar uni kuzatib turadi. Mashqni shaxsan bajarishning qimmatli tomoni shundaki, u harakat sifatini har bir kishi e'tibor bilan kuzatishiga, asosiy kamchiliklarni ko’rib turishga imkon bеradi. Mashg’ulotni istalgan usulda olib borilganida ham shaxsan bajarish usullaridan qisman bo’lsa-da, foydalanish zarur. Shug’ullanayotgan bolalarning o’zlashtirishini hisobga olish vaqtida “shaxsan bajarish” usulidan kеng foydalaniladi.



I-II kichik guruhlarda 2ta o’rta guruhda 3ta katta tayyorlov guruhlarda 3-4ta asosiy harakat mashqlari olinadi.


3 ilova
Nazorat uchun savollar