Toshkent moliya instituti "tasdiqlayman"



Download 5,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet221/278
Sana26.08.2021
Hajmi5,15 Mb.
#156492
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   278
Bog'liq
akademik yozuv va notiqlik

4-reja      ► 


206 
 
        3.  Lug`atlarda    aytilishicha,  tezaurus  xazina 
yoki    omborxona.  Shunday  qilib,  lug`at  sifatida 
ayniqsa, so`zlar uchun omborxonadir.  
Tezaurus  –  (grekcha  -  xazina)  umumiy 
ma’noda – maxsus terminologiya ya’ni, lug`at, 
ma’lumotlar 
 
yig`indisi, 
korpus 
yoki  
jamlanma, ma’lum sohadagi  
 
bilimlar yoki faoliyat sohasidagi tushunchalar, 
ta’riflar va terminlarni to`liq o`z ichiga oladi. 
U    to‘g`ri    leksik,  korporativ  kommunikatsiya 
uchun  xizmat  qiladi  (bir  fan  yoki  kasb  orqali 
o`zaro  bog`liq  bo`lgan  shaxslarning  bir-biri 
bilan muloqot qilishda tushunishlari uchun). 
Zamonaviy 
lingvistika 
sohasida 
lug`atlarning  alohida 
turi  bo`lib,  unda 
semantik 
munosabatlar 
(sinonimlar, 
antonimlar, 
paronimlar, 
giponimlar, 
giperonimlar  va  h.k.)  leksik  birliklar  bilan 
munosabati ko`rsatiladi. 
Tezauruslar  ma’lum  bir  fanni  talqin 
etishda muhim vositalardan biri sanaladi. 
O‘tgan  davrlarda  tezaurus  nomi  bilan  til 
leksikasini  maksimal  formada  to`liq  taqdim 
etadigan  so`zlarning  matnlarda  ishlatilishidan 
misollar  keltirgan  holda  beriladigan  lug`atlar 
nomlangan.    Shuningdek,  tezaurus  termini 
axborot 
nazariyasida 
ishlatilgan. 
Bunda 
subyekt  ega  bo`lgan  barcha  ma’lumotlar  yig`indisini  bildirgan.  Psixologiyada 
induvidiumning  tezaurusi  axborotni  qabul  qilish  va  tushuntirishni  anglatadi.  
Tezaurusdagi asosiy 
munosabatlar 
quyidagilar:
 


207 
 
Kommunikatsiya  nazariyasi  ham  uning  elementlari 
o`zaro  munosabatda  bo`ladigan  murakkab  tizimning 
umumiy tezaurusi tushunchasini ko`rib chiqadi. 
Tezaurus  deganda  lug`at  shaklidagi    murakkab 
komponent  tushuniladi,  unda  lug`atning  barcha 
ma’nolari  o`zaro  semantik  munosabatlari  bilan 
bog`langan bo`ladi. 
Tezaurus  tarkibiga  leksemalar  kiradi,  ular  4  ta 
so`z turkumiga tegishli: 
Sifat, ot, fe’l va olmosh.
 
Turli  tizimlarda  tezauruslar  turli  vazifalarni 
bajaradi: 

 Tor  yoki  keng  sohadagi  maxsus  bilimlar 
manbai,  fan  sohasidagi  terminlarni  tasvirlash  va 
tartibga solish usuli; 

 Axborot-qidiruv tizimlarida ma’lumot qidirish instrumenti (vositasi); 

 Axborot-qidiruv tizimlaridagi hujjatlarni qo`l yordamida indekslash vositasi 
(nazoratchi lug`atlar); 

 Matnlarni avtomat tarzda indekslash vositasi. 

Download 5,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   278




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish