Toshkent moliya instituti "tasdiqlayman"

 Beshinchi uslub  yolgʻon obroʻ-e’tibor qozonish uchun tashkil qilinadigan 
muloqot boʻlib,  yosh oʻqituvchilar malakasi yetarli boʻlmagani uchun yolgʻon 
ishlatadilar. Bu bilan oʻqituvchi oʻquvchi bilan tezroq muloqotda boʻlib olishga 
harakat  qiladi.  Bunday  usulni  qoʻllaydigan  pedagogda  umumiy  pedagogik  va 
kommunikativ madaniyat yetishmaydi. Demak, pedagoglarning fikricha, birinchi 
va ikkinchi uslub asosida muloqotga kirishishi yaxshi natijalarga olib keladi. 
Kasbiy-pedagogik 
muloqotning 
5 
ta 
bosqichi 
bor. 
Bular 
quyidagilardir: 
1. Muloqot  jarayonida  oriyentirovka  (moʻljal  olish)  qilish.  Bu  bosqichda 
pedagog  muloqotining  anglanganligi  yuzaga  chiqadi.  Shuningdek,  muloqot 
uslubini yangi kommunikativ faoliyat sharoitida aniqlash ham yuzaga chiqadi.  
2. Pedagogik faoliyatning muhim jihati e’tiborni oʽziga tortish boʻlib, bola 
bilan  samarali  muloqotni  amalga  oshirish  uchun  dars  jarayonida  bolaning 
diqqati barqaror boʻlishi kerak.  
3.  Obyektning  (kishi)  qalbini  zabt  etish  bosqichi  pedagogik  muloqotni 
tashkillashtirishda  katta  ahamiyatga  ega.  Mohiyati  jihatidan  bu  bosqich 
kommunikatsiyani  oʽziga  xos  izlash  bosqichidir.  Masalan,  yangi  materialni 
bayon  etishda  pedagog  bolalarni  muloqotga  tayyorlab  oladi.  Oʻqituvchining 
oʻquvchini tushunishi kasbiy-pedagogik muloqotning kaliti hisoblanadi. 
4.  Pedagogik  muloqotning  yana  bir  bosqichi  bu  verbal  muloqot,  ya’ni 
oʻqituvchining  yangi  materialni  oʻquvchilarga  ogʻzaki  bayon  qilib  berishidir. 
Pedagog  uchun  nutq  muloqoti  juda  muhim.  Pedagogik  muloqot  tizimida 
pedagogning soʽzi obrazlar qoʽzgʻatuvchisi boʻlib hisoblanadi.  
5.  Pedagog  bilan  tinglovchi  oʻrtasidagi  oʽzaro  harakatda  hayajonlanishni 
uzatishning  kommunikativ  vositalari  muhim  rol  o‘ynaydi.  Jumladan, 
pedagogning  nutqi  jonli,  ohanglarga  boy,  tushunarli,  aniq,  sodda  tilda  boʻlishi 
kerak. Shunda tinglovchilarning idroki toʻliq, obrazli boʻladi. 
 

---

157